Xem mã nguồn của Gliese 667

{{Starbox begin
| name=[[Gliese Catalogue of Nearby Stars|Gliese]] 667 A/B/C
}}
{{Starbox image
| image =
     <div style="position: relative">[[Tập tin:Scorpius constellation map.svg|250px|alt=Diagram showing star positions and boundaries of the constellation of Scorpius and its surroundings]]
     <div style="position: absolute; left: 77px; top: 154px">[[Tập tin:Cercle rouge 100%.svg|10px]]</div>
     </div>
| caption = Ngôi sao Gliese 667 nằm cụm M6.
}}
{{Starbox observe
| epoch=J2000
| constell=[[Scorpius]]
| ra={{RA|17|18|57.16483}}<ref name=aaa474_2_653/>
| dec={{DEC|−34|59|23.1416}}<ref name=aaa474_2_653/>
| appmag_v=5.91/7.20/10.20<ref name=aaa367_521/> }}
{{Starbox character
| class={{nowrap|K3V + K5V + M1.5V}}<ref name=aaa367_521/><ref name=mnras452_3_2745>{{citation
 | display-authors=1
 | last1=Suárez Mascareño | first1=A. | last2=Rebolo | first2=R.
 | last3=González Hernández | first3=J. I. | last4=Esposito | first4=M.
 | title=Rotation periods of late-type dwarf stars from time series high-resolution spectroscopy of chromospheric indicators 
 | journal=Monthly Notices of the Royal Astronomical Society
 | volume=452 | issue=3 | pages=2745–2756 | date=September 2015
 | doi=10.1093/mnras/stv1441 | bibcode=2015MNRAS.452.2745S 
 | arxiv=1506.08039 | postscript=.
}}</ref>
| b-v=1.03/???/1.57
| u-b=0.83/???/1.17
| variable=A: suspected<br />B: unknown<br />C: [[flare star]]{{citation needed|reason=SIMBAD does not list Gliese 667 C as a flare star, there is no variable star or NSV designation, and a query of the GCVS at the coordinates only returns the NSV designation of the AB pair. No reference to Gliese 667 C being a flare star is made in the text.|date=September 2014}}
}}
{{Starbox astrometry
| radial_v=6.5<ref name="Anglada-Escudé-2012"/>
| prop_mo_ra=1129.76<ref name=aaa474_2_653/>
| prop_mo_dec=−77.02<ref name=aaa474_2_653/>
| parallax=140.88
| p_error=2.04
| parallax_footnote={{r|Lurie2014}}
| absmag_v=7.07/8.02/11.03
}}
{{Starbox detail
| component1=GJ 667 AB
| mass={{nowrap|0.73 / 0.69}}<ref name=mnras389_2_925/>
| radius={{nowrap|0.76 / 0.70}}<ref name=aaa367_521/>
| luminosity=
| temperature=
| metal_fe=–0.59<ref name=aaa373_159/>
| rotation=
| age=
| component2=GJ 667 C
| mass2=0.31<ref name="Anglada-Escudé-2012"/>
| radius2=0.42<ref name=aaa367_521/>
| luminosity2=0.0137<ref name="Anglada-Escudé-2012"/>
| temperature2={{nowrap|3,700 ± 100}}<ref name="Anglada-Escudé-2012"/>
| metal2_fe={{nowrap|–0.59 ± 0.10}}<ref name="Anglada-Escudé-2012"/>
| rotation2=105 days <ref name="Anglada-Escudé-2012"/>
| age_gyr2=2–10<ref name="Anglada-Escudé-2012"/>
}}
{{Starbox visbin
| reference=<ref name=aaa341_121/>
| name=Gliese 667 B
| period=42.15
| axis=1.81
| eccentricity=0.58
| inclination=128
| node=313
| periarg=247
| periastron=1975.9
}}
{{Starbox catalog
| names=142 G. Scorpii, [[Cordoba Durchmusterung|CD]]&minus;34°11626, [[Gliese–Jahreiss catalogue|GJ]] 667, [[Henry Draper catalogue|HD]] 156384, [[Hipparcos catalogue|HIP]]&nbsp;84709, [[Harvard Revised catalogue|HR]] 6426, [[Luyten Half-Second catalogue|LHS]] 442/442/443, [[Smithsonian Astrophysical Observatory|SAO]] 208670.
}}
{{Starbox reference
|Simbad=**+HJ+4935|sn=The system
|Simbad2=GJ+667|sn2=AB
|Simbad3=GJ+667+A|sn3=A
|Simbad4=GJ+667+B|sn4=B
|Simbad5=GJ+667+C|sn5=C
|Simbad6=GJ+667+Cb|sn6=Cb
|Simbad7=GJ+667+Cc|sn7=Cc
|Simbad8=GJ+667+Ce|sn8=Ce
|Simbad9=GJ+667+Cf|sn9=Cf
|Simbad10=GJ+667+Cg|sn10=Cg
| NSTED = GJ+667+C|nn=Gliese 667 C
| ARICNS =01387 |an=Gliese 667 A
| ARICNS2 =01388 |an2=B 
| ARICNS3 =01389 |an3=C
| EPE = GJ+667+C|en=Gliese 667 C
}}
{{starbox end}}
'''Gliese 667''' (142 G. Scorpii) là một hệ [[Hệ sao|ba sao]] trong chòm sao [[Thiên Yết (chòm sao)|Thiên Yết]] nằm cách [[Trái Đất|Trái đất]] khoảng {{Convert|6,8|pc|ly|abbr=off}}. Cả ba ngôi sao đều có khối lượng nhỏ hơn [[Mặt Trời|Mặt trời]]. Có một ngôi sao 12 độ lớn gần với 3 ngôi sao kia, nhưng nó không bị ràng buộc về lực hấp dẫn với hệ thống. Khi quan sát bằng mắt thường, hệ sao này dường như là một ngôi sao mờ duy nhất có [[Cấp sao biểu kiến|cường độ]] 5,89.

Hệ sao này có [[chuyển động riêng]] tương đối cao, vượt quá 1 giây cung mỗi năm.

Hai ngôi sao sáng nhất trong hệ sao này là GJ 667 A và GJ 667 B đang quay quanh nhau với [[Tách góc|khoảng cách góc]] trung bình là 1,81&nbsp;[[Arcsecond|cung giây]] với độ [[Độ lệch tâm quỹ đạo|lệch tâm]] cao 0,58. Khoảng cách vật lý đến hệ sao này được ước tính là khoảng 12,6&nbsp;[[Đơn vị thiên văn|AU]], nghĩa là gần 13 lần khoảng cách giữa [[Trái Đất]] và [[Mặt Trời]]. Quỹ đạo lệch tâm của chúng đưa cả hai đến gần nhau khoảng 5 AU hoặc xa nhau đến 20 AU, tương ứng với độ lệch tâm 0,6.<ref group="note">Based on a calculated [[Orbital eccentricity|eccentricity]] value of <math>\scriptstyle e={{r_a-r_p}\over{r_a+r_p}}</math>.</ref><ref name="bowman" /> Quỹ đạo này mất khoảng 42,15 năm để hoàn thành và [[mặt phẳng quỹ đạo]] [[Độ nghiêng quỹ đạo|nghiêng]] một góc 128° so với đường ngắm từ [[Trái Đất]]. Ngôi sao thứ ba, GJ 667 C, quay quanh cặp GJ 667 AB ở góc phân cách khoảng 30", tương đương với khoảng cách tối thiểu là 230 AU.<ref name="Anglada-Escudé-2012"/><ref name=Gregory/> GJ 667 C cũng có một hệ thống gồm hai [[Siêu Trái Đất|siêu Trái đất]] đã được xác nhận và năm ứng cử viên bổ sung, mặc dù GJ 667 Cb trong cùng có thể là một [[Tiểu sao Hải Vương|ngôi sao lùn khí]]; [[Gliese 667 Cc|GJ 667 Cc]], [[Gliese 667 Cf|Cf]] và [[Gliese 667 Ce|Ce]] gây tranh cãi, nằm trong [[Khu vực có thể sống được|vùng có thể sinh sống]].

== Gliese 667 AB ==
Ngôi sao lớn nhất trong hệ, Gliese 667 A (GJ 667 A), là một [[Sao lùn cam|ngôi sao dãy chính loại K]] thuộc [[phân loại sao]] K3V.<ref name=aaa367_521/> So với Mặt Trời, ngôi sao này có khối lượng khoảng 73%,<ref name=mnras389_2_925/> bán kính khoảng 76%,<ref name=aaa367_521/> nhưng chỉ tỏa ra khoảng 12-13% độ sáng của Mặt trời.<ref name=news/> Nồng độ của các nguyên tố khác ngoài hydro và heli, thứ mà các nhà thiên văn gọi là tính [[Độ kim loại|kim loại]] của ngôi sao, chỉ khoảng 26% so với Mặt Trời.<ref name=aaa373_159/> [[Cấp sao biểu kiến|Độ lớn thị giác biểu kiến]] của ngôi sao này là 6,29, ở khoảng cách ước tính của nó, cho [[Cấp sao tuyệt đối|độ lớn tuyệt đối]] vào khoảng 7,07 (giả sử [[Sự tuyệt chủng (thiên văn học)|sự tuyệt chủng]] không đáng kể của vật chất giữa các vì sao).

Giống như ngôi sao đầu tiên, ngôi sao thứ hai Gliese 667 B (GJ 667 B) là một ngôi sao dãy chính loại K, mặc dù nó có phân loại sao muộn hơn một chút là K5V. Ngôi sao này có khối lượng bằng khoảng 69%<ref name=mnras389_2_925/> Mặt trời, hay 95% khối lượng của Gliese 667 A, và nó tỏa ra khoảng 5% độ sáng trực quan của Mặt trời. Độ lớn biểu kiến của Gliese 667 B là 7,24, [[Cấp sao tuyệt đối|độ lớn tuyệt đối]] của nó là khoảng 8,02.

== Gliese 667 C ==
Gliese 667 C là ngôi sao nhỏ nhất trong hệ. So với Mặt Trời, khối lượng của ngôi sao này chỉ khoảng 31% và bán kính khoảng 42% Mặt trời. Nó quay quanh cặp sao Gliese 667 AB với khoảng cách khoảng 230 AU.<ref name="Anglada-Escudé-2013">{{Chú thích tạp chí|last=Anglada-Escudé|first=Guillem|last2=Tuomi|first2=Mikko|last3=Gerlach|first3=Enrico|last4=Barnes|first4=Rory|last5=Heller|first5=René|last6=Jenkins|first6=James S.|last7=Wende|first7=Sebastian|last8=Vogt|first8=Steven S.|last9=Butler|first9=R. Paul|date = ngày 7 tháng 6 năm 2013 |title=A dynamically-packed planetary system around GJ 667C with three super-Earths in its habitable zone|url=http://www.eso.org/public/archives/releases/sciencepapers/eso1328/eso1328a.pdf|journal=[[Astronomy & Astrophysics]]|volume=556|pages=A126|arxiv=1306.6074|bibcode=2013A&A...556A.126A|doi=10.1051/0004-6361/201321331|archive-url=https://web.archive.org/web/20130630214924/http://www.eso.org/public/archives/releases/sciencepapers/eso1328/eso1328a.pdf|archive-date = ngày 30 tháng 6 năm 2013 |access-date = ngày 25 tháng 6 năm 2013}}</ref> Nó là một [[sao lùn đỏ]] có phân loại sao là M1.5. Ngôi sao này chỉ tỏa ra 1,4% độ sáng của Mặt trời từ bầu khí quyển bên ngoài của nó ở [[nhiệt độ hiệu dụng]] tương đối mát mẻ là 3.700&nbsp;K.<ref name="Anglada-Escudé-2012"/> Nhiệt độ này là nguyên nhân khiến nó phát sáng màu đỏ, một đặc điểm của các ngôi sao loại M.<ref name=csiro/> Độ lớn biểu kiến của ngôi sao là 10,25, khiến cho nó có độ lớn tuyệt đối vào khoảng 11,03. Nó được biết là có một hệ hai hành tinh; mặc dù tuyên bố đưa ra năm hành tinh bổ sung<ref name="Anglada-Escudé"/> nhưng đây có thể là một lỗi do không tính được nhiễu tương quan trong dữ liệu vận tốc xuyên tâm.<ref name="ferozhobson2014"/><ref name="RobertsonMahadevan2014" /> Trạng thái sao lùn đỏ của ngôi sao sẽ cho phép hành tinh Cc, nằm trong vùng có thể ở được, nhận được lượng bức xạ [[Tử ngoại|cực tím]] tối thiểu.<ref name="Anglada-Escudé-2013" />

=== Hệ hành tinh ===
[[Hình:Gliese 667.jpg|thumb|left|Tác phẩm nghệ thuật về Gliese 667 Cb với hệ đôi Gliese 667 A/B]]
[[Tập tin:Gliese 667 Cc sunset.jpg|thumb|left|Tác phẩm nghệ thuật về GJ 667 Cc, một hành tinh tiềm năng có thể sinh sống được quay quanh một thành phần sao lùn đỏ trong [[Hệ sao|hệ ba sao]]]]
Hai [[Hành tinh ngoài hệ Mặt Trời|ngoại hành tinh]] là [[Gliese 667 Cb]] (GJ 667 Cb) và [[Gliese 667 Cc|Cc]] đã được xác nhận quay quanh Gliese 667 C bằng các phép đo [[vận tốc xuyên tâm]] của GJ 667.<ref name="ferozhobson2014"/><ref name="RobertsonMahadevan2014" /> Mặc dù cũng có năm hành tinh bổ sung tiềm năng khác,<ref name="Anglada-Escudé-2012"/><ref name="Anglada-Escudé"/> tuy nhiên sau đó người ta chỉ ra rằng chúng có thể chúng được tạo ra từ tiếng ồn từ hoạt động của sao.<ref name="ferozhobson2014" /><ref name="RobertsonMahadevan2014" /> [[Mikko Tuomi|Tuomi]] ''và các cộng sự'' đã phát hiện các hành tinh b, c và d vào năm 2019, nhưng không phát hiện bất kỳ hành tinh nào khác được tuyên bố;<ref name="Tuomi2019">{{cite arXiv |last=Tuomi |first=M. |display-authors=etal |author-link=Mikko Tuomi |eprint=1906.04644 |title=Frequency of planets orbiting M dwarfs in the Solar neighbourhood |class=astro-ph.EP |date=ngày 11 tháng 6 năm 2019}}</ref> tuy nhiên, [[Kho lưu trữ ngoại hành tinh của NASA|Cơ quan Lưu trữ Ngoại hành tinh của NASA]] cho rằng hành tinh d không được chấp thuận.<ref>{{chú thích web |title=Targets Excluded from the Archive |url=https://exoplanetarchive.ipac.caltech.edu/docs/removed_targets.html |website=[[NASA Exoplanet Archive]] |access-date =ngày 27 tháng 9 năm 2020}}</ref>

Hành tinh Cb được nhóm [[HARPS]] của [[Tổ chức Nghiên cứu thiên văn châu Âu tại Nam Bán cầu]] công bố lần đầu tiên vào ngày 19 tháng 10 năm 2009. Công bố được đưa ra cùng với 29 hành tinh khác, trong khi Cc nhóm này đề cập lần đầu tiên trong một bản in trước công bố vào ngày 21 tháng 11 năm 2011.<ref name=arxiv11115019/> Các nhà nghiên cứu tại [[Đại học Göttingen]]/Viện Khoa học Carnegie đã công bố một báo cáo tạp chí tham khảo vào ngày 2 tháng 2 năm 2012.<ref name="Anglada-Escudé-2012"/><ref name="Göttingen"/> Trong báo cáo này, GJ 667 Cc được mô tả là một trong [[Danh sách các ngoại hành tinh có thể sinh sống được|những ứng cử viên tốt nhất]] được tìm thấy để chứa nước lỏng, và do đó, có khả năng hỗ trợ sự sống trên bề mặt của nó.<ref name="Space-20120202"/> Trong báo cáo này cũng trình bày một phân tích quỹ đạo chi tiết và các thông số quỹ đạo tinh chỉnh cho Gliese 667 Cc.<ref name="Anglada-Escudé-2012"/> Dựa trên độ sáng bolometric của GJ 667 C, GJ 667 Cc sẽ nhận được 90% [[Bức xạ Mặt Trời|bức xạ]] mà Trái đất có,<ref name=news/> tuy nhiên phần lớn [[bức xạ điện từ]] đó sẽ nằm trong phần ánh sáng hồng ngoại không nhìn thấy của quang phổ. Dựa trên tính toán thân nhiệt của vật đen, GJ 667 Cc sẽ hấp thụ nhiều bức xạ điện từ tổng thể hơn, làm cho nó ấm hơn (277,4 K) và đặt nó gần rìa "nóng" của [[Khu vực có thể sống được|vùng có thể sinh sống]] hơn một chút so với Trái đất (254,3 K).{{Cần chú thích|date=January 2013}}

Từ bề mặt của hành tinh thứ hai được xác nhận quay quanh quỹ đạo dọc theo giữa khu vực có thể sinh sống là Gliese 667 Cc, Gliese 667 C sẽ có đường kính góc 1,24 độ, lớn hơn Mặt trời 2,3 lần <ref name="Apparentsize" group="note"><math>\begin{smallmatrix}\frac {h} {{h}_{\odot}}={\left(\frac{{{T}_{\odot}}_{\rm eff}} {{T}_{\rm eff}} \right)^2} *\frac{\sqrt{L}} {a}\end{smallmatrix}</math>.{{Cần chú thích|date=March 2012}} where <math>\begin{smallmatrix}{h}\end{smallmatrix}</math> is the angular diameter of the star from the surface of the planet in orbit (GJ667Cc in this case), <math>\begin{smallmatrix}{{h}_{\odot}}\end{smallmatrix}</math> is the angular diameter of the Sun (sol) from the surface of Earth, <math>\begin{smallmatrix}{{T}_{\odot}}_{\rm eff}\end{smallmatrix}</math> is the effective temperature of the Sun (sol), <math>\begin{smallmatrix}{{T}_{\rm eff}}\end{smallmatrix}</math> the effective temperature of the star, <math>\begin{smallmatrix}{L}\end{smallmatrix}</math> is the luminosity of the star as a fraction of the sun's luminosity and <math>\begin{smallmatrix}{a}\end{smallmatrix}</math> is the distance of the planet from the star in AU. This formula has been used as the luminosity and surface temperature published do not agree with the published radius. If you calculate the radius from the formula radius=sqrt(luminosity)/temp^2 (with all units given in multiples of the sun's values), you will see that the luminosity and temperature give a radius of 0.286 times the radius of the sun, not the same figure published in the literature. If you calculate the angular diameter in the sky using a trigonometric formula (atan(distance/radius)*2), the angular diameter derived using this revised radius agrees with the figures given here, by the shortcut formula above, which essentially makes the same calculation.</ref>  nhìn từ bề mặt của Trái đất, bao phủ diện tích gấp 5,4 lần – nhưng vẫn sẽ chỉ chiếm 0,003 phần trăm hình cầu bầu trời của Gliese 667 Cc hoặc 0,006 phần trăm bầu trời nhìn thấy khi trực tiếp ở trên cao.

Từng có thời điểm, 5 hành tinh khác được cho là tồn tại trong hệ sao này, với 3 trong số chúng được cho là tương đối chắc chắn tồn tại. Tuy nhiên, sau đó các nghiên cứu cho rằng các hành tinh khác trong hệ có thể là do tiếng ồn và hoạt động của các sao khác, làm giảm số lượng hành tinh tối thiểu xuống còn hai. Phân tích đã tìm thấy một số bằng chứng về hành tinh thứ ba là Gliese 667 Cd, nhưng không thể xác nhận điều đó.<ref name="ferozhobson2014"/> Một nghiên cứu sau đó cũng đã phát hiện ra hành tinh thứ ba, nhưng nghiên cứu được đề cập vẫn chưa được công bố hoặc đánh giá ngang hàng.<ref name="Tuomi2019"/>

{{OrbitboxPlanet begin
| name = Gliese 667 C
| table_ref = <ref name="RobertsonMahadevan2014" /><ref>{{chú thích web | url = https://www.drewexmachina.com/2014/09/07/habitable-planet-reality-check-gj-667c/ | tiêu đề = Habitable Planet Reality Check: GJ 667C | author =  | ngày =  | ngày truy cập = 6 tháng 12 năm 2020 | nơi xuất bản = Drew Ex Machina | ngôn ngữ = }}</ref>
| period_unit = day
}}
{{OrbitboxPlanet
| exoplanet = [[Gliese 667 Cb|b]]
| mass_earth = {{val|5.6|0.3|p=≥}}
| semimajor = {{val|0.050431|0.000004}}
| period = {{val|7.1999|0.0009}}
| eccentricity = {{val|0.15|0.05}}
}}
{{OrbitboxPlanet hypothetical
| exoplanet = [[Gliese 667 Ch|h]]
| mass_earth =
| period = 16. 9
| radius_earth =
| semimajor =
}}
{{OrbitboxPlanet
| exoplanet = [[Gliese 667 Cc|c]]
| mass_earth = {{val|4.1|0.6|p=≥}}
| semimajor = {{val|0.12501|0.00009}}
| period = {{val|28.10|0.03}}
| eccentricity = {{val|0.27|0.1}}
}}
{{OrbitboxPlanet
| exoplanet = [[Gliese 667 Cf|f]]
| semimajor = {{Val|0.156|0.015}}
| period = 39.0819
| eccentricity = 0.001
| radius_earth = 1.52
| mass_earth = 3.12 
}}
{{OrbitboxPlanet
| exoplanet = [[Gliese 667 Ce|e]]
| semimajor = {{Val|0.213|0.02}}
| eccentricity = 0.02
| period = 62.24
| mass = 0.008 5
}}
{{OrbitboxPlanet
| exoplanet = [[Gliese 667 Cd|d]]
| mass_earth = {{Val|5.1|1.8|1.7|p=≥}}
| semimajor = {{Val|0.28|0.02|0.03}}
| period = {{Val|91.6|0.8|0.9}}
| eccentricity = {{Val|0.03|0.2|0.03}}
}}
{{OrbitboxPlanet
| exoplanet = [[Gliese 667 Cg|g]]
| semimajor = {{val|0.549|0.0003}}
| period = 25 6.2
| eccentricity = 0.8
| mass_earth = 4.6
| radius_earth = 1.9
}}
{{Orbitbox end}}{{Clear}}

== Tham khảo ==
{{tham khảo|30em|refs=

<ref name=aaa474_2_653>{{citation | last1=van Leeuwen | first1=F. | title=Validation of the new Hipparcos reduction | journal=Astronomy and Astrophysics | volume=474 | issue=2 |date=November 2007 | pages=653–664 | doi=10.1051/0004-6361:20078357 | bibcode=2007A&A...474..653V | arxiv=0708.1752}}</ref>

<ref name=aaa367_521>{{citation | display-authors=1 | last1=Pasinetti Fracassini | first1=L. E. | last2=Pastori | first2=L. | last3=Covino | first3=S. | last4=Pozzi | first4=A. | title=Catalogue of Apparent Diameters and Absolute Radii of Stars (CADARS) - Third edition - Comments and statistics | journal=Astronomy and Astrophysics | volume=367 | issue=2 | pages=521–524 |date=February 2001 | doi=10.1051/0004-6361:20000451 | bibcode=2001A&A...367..521P |arxiv = astro-ph/0012289 }} ''Ghi chú:'' xem danh mục VizieR [http://cdsarc.u-strasbg.fr/cgi-bin/qcat?J/A+A/367/521 J/A+A/367/521].</ref>

<ref name="Anglada-Escudé-2012">{{chú thích tạp chí|title=A Planetary System around the nearby M Dwarf GJ 667C with At Least One Super-Earth in Its Habitable Zone|author1=Anglada-Escudé, Guillem |author2=Arriagada, Pamela |author3=Vogt, Steven S. |author4=Rivera, Eugenio J. |author5=Butler, R. Paul |author6=Crane, Jeffrey D. |author7=Shectman, Stephen A. |author8=Thompson, Ian B. |author9=Minniti, Dante |author10=Haghighipour, Nader |author11=Carter, Brad D. |author12=Tinney, C. G. |author13=Wittenmyer, Robert A. |author14=Bailey, Jeremy A. |author15=O'Toole, Simon J. |author16=Jones, Hugh R. A. |author17=Jenkins, James S. |year=2012|journal=The Astrophysical Journal Letters|volume=751|issue=1|pages=<!-- this comment stops Citation bot adding nonexistent page number--> |at= L16|doi=10.1088/2041-8205/751/1/L16|bibcode=2012ApJ...751L..16A|arxiv=1202.0446}}</ref>

<ref name=mnras389_2_925>{{citation | last1=Tokovinin | first1=A. | title=Comparative statistics and origin of triple and quadruple stars | journal=[[Monthly Notices of the Royal Astronomical Society]] | volume=389 | issue=2 | pages=925–938 |date=September 2008 | doi=10.1111/j.1365-2966.2008.13613.x | bibcode=2008MNRAS.389..925T |arxiv = 0806.3263 }}</ref>

<ref name=aaa373_159>{{citation | last1=Cayrel de Strobel | first1=G. | last2=Soubiran | first2=C. | last3=Ralite | first3=N. | title=Catalogue of [Fe/H] determinations for FGK stars: 2001 edition | journal=Astronomy and Astrophysics | volume=373 | pages=159–163 |date=July 2001 | doi=10.1051/0004-6361:20010525 | bibcode=2001A&A...373..159C |arxiv = astro-ph/0106438}}</ref>

<ref name=aaa341_121>{{citation | last1=Söderhjelm | first1=Staffan | title=Visual binary orbits and masses POST HIPPARCOS | journal=Astronomy and Astrophysics | volume=341 | pages=121–140 |date=January 1999 | bibcode=1999A&A...341..121S }}</ref>

<ref name=bowman>{{chú thích web|last=Bowman|first=Richard L.|title=Interactive Planetary Orbits - Kepler's Laws Calculations|url=http://people.bridgewater.edu/~rbowman/ISAW/KeplerCalc.html|access-date =ngày 23 tháng 2 năm 2012|url-status=dead|archiveurl=https://archive.today/20121212011550/http://people.bridgewater.edu/~rbowman/ISAW/KeplerCalc.html|archivedate=ngày 12 tháng 12 năm 2012}}</ref>

<ref name=Gregory>{{cite arXiv | eprint=1212.4058 | class=astro-ph.EP | date=2012 | title= Additional Keplerian Signals in the HARPS data for Gliese 667C from a Bayesian Re-analysis | author=Philip C. Gregory}}</ref>

<ref name=news>{{chú thích web | url=http://www.mn.uio.no/astro/english/research/news-and-events/news/astronews-2012-02-17.html | title=Life on Gliese 667Cc? | publisher=Institute of Theoretical Astrophysics | author=Sven Wedemeyer | access-date = ngày 28 tháng 12 năm 2012 | archive-url=https://web.archive.org/web/20130703065723/http://www.mn.uio.no/astro/english/research/news-and-events/news/astronews-2012-02-17.html | archive-date = ngày 3 tháng 7 năm 2013 | url-status=dead }}</ref>

<ref name=csiro>{{citation |title=The Colour of Stars |date=ngày 21 tháng 12 năm 2004 |work=Australia Telescope, Outreach and Education |publisher=Commonwealth Scientific and Industrial Research Organisation |url=http://outreach.atnf.csiro.au/education/senior/astrophysics/photometry_colour.html |access-date=ngày 16 tháng 1 năm 2012 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120318151427/http://outreach.atnf.csiro.au/education/senior/astrophysics/photometry_colour.html |archivedate=ngày 18 tháng 3 năm 2012 |archive-date=2020-02-06 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200206162943/http://outreach.atnf.csiro.au/education/senior/astrophysics/photometry_colour.html }}</ref>

<ref name="Anglada-Escudé">{{chú thích tạp chí |title=A dynamically-packed planetary system around GJ 667C with three super-Earths in its habitable zone |url=http://www.eso.org/public/archives/releases/sciencepapers/eso1328/eso1328a.pdf |date = ngày 7 tháng 6 năm 2013 |first1=Guillem |last1=Anglada-Escudé |first2=Mikko |last2=Tuomi |first3=Enrico |last3=Gerlach |first4=Rory |last4=Barnes |first5=René |last5=Heller |first6=James S. |last6=Jenkins |first7=Sebastian |last7=Wende |first8=Steven S. |last8=Vogt |first9=R. Paul |last9=Butler |last10= Reiners |first10=Ansgar |last11= Jones |first11=Hugh R. A. |journal=[[Astronomy & Astrophysics]] |doi=10.1051/0004-6361/201321331 |access-date = ngày 25 tháng 6 năm 2013 |arxiv = 1306.6074 |bibcode = 2013A&A...556A.126A |volume=556 |pages=A126}}</ref>

<ref name="ferozhobson2014">{{chú thích tạp chí|title=Bayesian analysis of radial velocity data of GJ667C with correlated noise: evidence for only two planets|author1=Feroz, F. |author2=Hobson, M. P. |date=2014|journal=[[Monthly Notices of the Royal Astronomical Society]]|volume=437|issue=4|pages=3540–3549|arxiv=1307.6984|bibcode=2014MNRAS.437.3540F|doi = 10.1093/mnras/stt2148 }}</ref>

<ref name="RobertsonMahadevan2014">{{chú thích tạp chí |last1=Robertson |first1=Paul |last2=Mahadevan |first2=Suvrath |title=Disentangling Planets and Stellar Activity for Gliese 667C |journal=[[Tạp chí Vật lý thiên văn]] |date=October 2014 |volume=793 |issue=2 |pages=L24 |doi=10.1088/2041-8205/793/2/L24 |arxiv=1409.0021 |bibcode=2014ApJ...793L..24R }}</ref>

<ref name=arxiv11115019>{{citation | display-authors=1 | last1=Bonfils | first1=X. | last2=Delfosse | first2=X. | last3=Udry | first3=S. | last4=Forveille | first4=T. | last5=Mayor | first5=M. | last6=Perrier | first6=C. | last7=Bouchy | first7=F. | last8=Gillon | first8=M. | last9=Lovis | first9=C. | last10=Pepe | first10=F. | last11=Queloz | first11=D. | last12=Santos | first12=N. C. | last13=Segransan | first13=D. | last14=Bertaux | first14=J.-L. | title=The HARPS search for southern extra-solar planets XXXI. The M-dwarf sample | journal=Astronomy and Astrophysics | volume=submitted |date=November 2011 | bibcode=2013A&A...549A.109B |arxiv = 1111.5019 | doi=10.1051/0004-6361/201014704 | pages=A109}}</ref>

<ref name="Göttingen">University of Göttingen. ''Presseinformation: Wissenschaftler entdecken möglicherweise bewohnbare Super-Erde - Göttinger Astrophysiker untersucht Planeten in 22 Lichtjahren Entfernung.'' Nr. 17/2012 - 02.02.2012. [http://www.uni-goettingen.de/de/3240.html?cid=4110 Announcement on university homepage, retrieved 2012-02-02]</ref>

<ref name="Space-20120202">{{chú thích web |last=Chow |first=Denise |title=Newfound Alien Planet is Best Candidate Yet to Support Life, Scientists Say|url=http://www.space.com/14444-alien-planet-super-earth-habitable-zone.html |date=ngày 2 tháng 2 năm 2012 |publisher=[[Space.com]] |access-date = ngày 3 tháng 2 năm 2012}}</ref>

<ref name="Lurie2014">{{chú thích tạp chí  |last1=Lurie |first1=John C.  |last2=Henry |first2=Todd J.  |last3=Jao |first3=Wei-Chun  |last4=Quinn |first4=Samuel N.  |last5=Winters |first5=Jennifer G.  |last6=Ianna |first6=Philip A.  |last7=Koerner |first7=David W.  |last8=Riedel |first8=Adric R.  |last9=Subasavage |first9=John P.  |title=The Solar Neighborhood. XXXIV. a Search for Planets Orbiting Nearby M Dwarfs Using Astrometry  |year=2014  |journal=[[The Astronomical Journal]]  |volume=148 | issue=5 | pages=91  |arxiv=1407.4820  |doi=10.1088/0004-6256/148/5/91  |bibcode=2014AJ....148...91L}}</ref>

}}

== Ghi chú ==

{{tham khảo|group=note}}

== Liên kết ngoài ==
*{{Thể loại Commons nội dòng}}
*{{chú thích web |
 title=MLO 4 |
 work=SolStation |
 url=http://www.solstation.com/stars/mlo4abc.htm |
 access-date=ngày 29 tháng 6 năm 2013 |
 archive-date=2019-04-23 |
 archive-url=https://web.archive.org/web/20190423075526/http://www.solstation.com/stars/mlo4abc.htm |
 url-status=dead }}
* ''Trang web nghệ thuật về ngoại hành tinh:''
** {{chú thích web |
 title=Gliese 667 | 
 work=Orion's Arm |
 url=http://www.orionsarm.com/eg-article/4fbac899f11d0 |
 access-date =ngày 29 tháng 6 năm 2013}}
** {{chú thích web |
 title=Gliese 667 | 
 work=Open Exoplanet Catalogue |
 url=http://www.openexoplanetcatalogue.com/system.html?id=Gliese%20667%20C%20c |
 access-date =ngày 29 tháng 6 năm 2013}}

{{Sky|17|18|57.16483|-|34|59|23.1416|22.1}}
{{Gliese 667}}
{{Chòm sao Thiên Yết}}

[[Thể loại:Gliese 667]]
[[Thể loại:Sao dãy chính nhóm K]]
[[Thể loại:Sao dãy chính nhóm M]]
[[Thể loại:Chòm sao Thiên Yết]]
[[Thể loại:Thiên thể HD]]
[[Thể loại:Hệ hành tinh đa sao]]
[[Thể loại:Hệ ba sao]]
[[Thể loại:Thiên thể Gliese và GJ]]