Xem mã nguồn của Henryk Iwaniec

{{Short description|Polish-American mathematician}}
{{Use mdy dates|date=November 2022}}
{{Infobox scientist
| name              = Henryk Iwaniec
| image             = Henryk Iwaniec.JPG
| image_size        = 200px
| caption           =
| birth_date        = {{Birth date and age|1947|10|9|mf=yes}}
| birth_place       = [[Elbląg]], [[Ba Lan]]
| death_date        = 
| death_place       = 
| citizenship       = Ba Lan, Hoa Kỳ
| nationality       = 
| fields            = Nhà toán học
| workplaces        = [[Viện Hàn lâm Khoa học Ba Lan]]<br>[[Viện nghiên cứu cao cấp Princeton]]<br>[[Đại học Rutgers]]<br>[[Đại học Michigan]]
| alma_mater        = [[Đại học Warsaw]]
| doctoral_advisor  = [[Andrzej Schinzel]]
| academic_advisors = 
| doctoral_students = [[Étienne Fouvry]]<br>[[Harald Helfgott]]
| notable_students  = 
| known_for         = [[Lý thuyết số giải tích]]<br>[[Định lý Friedlander–Iwaniec]]<br>[[Dạng tự đẳng cấu]]<br>[[Lý thuyết sàng]]
| author_abbrev_bot = 
| author_abbrev_zoo = 
| influences        = 
| influenced        = 
| awards            = [[Giải Ostrowski]] (2001)<br> [[Giải Cole]] (2002)<br> [[Giải Steele]] (2011)<br> [[Giải Shaw]] (2015)
| signature         = <!--(filename only)-->
| footnotes         = 
| ethnicity         = 
| religion          =  
}}
'''Henryk Iwaniec''' (sinh ngày 9 tháng 10 năm 1947) là nhà toán học [[người Mỹ gốc Ba Lan|Mỹ gốc Ba Lan]], và hiện đang là giáo sư tại [[đại học Rutgers]] kể từ năm 1987.

==Bối cảnh giáo dục==

Iwaniec từng học tại [[Đại học Warszawa]], ông nhận bằng tiến sĩ vào năm 1972 dưới hướng dẫn của [[Andrzej Schinzel]]. Sau đó ông được tuyển vào các vị trí dạy học trong học viện toán học của [[viện Hàn lâm Khoa học Ba Lan]] cho tới năm 1983 khi ông rời Ba Lan. Ông được mời đi thỉnh giảng tại [[viện nghiên cứu cao cấp Princeton|viện nghiên cứu cao cấp]], [[đại học Michigan]] và [[đại học Colorado Boulder]] trước khi nhận chức giáo sư toán học tại [[đại học Rutgers]]. Ông có tư cách công dân của cả Ba Lan và Hoa Kỳ.<ref name="Notices of the AMS COle Prize">
{{chú thích tạp chí
 |date=April 2002
 | title = 2002 Cole Prize in Number Theory
 | journal = Notices of the American Mathematical Society
 | volume = 49
 | issue = 4
 | pages = 476–478
 | publisher = American Mathematical Society
 | location = Providence
 | issn = 0002-9920
 | url = https://www.ams.org/notices/200204/comm-coleprz.pdf
 }}
</ref>

Ông và nhà toán học [[Tadeusz Iwaniec]] là hai anh em sinh đôi.

==Công trình==

Iwaniec nghiên cứu [[lý thuyết sàng|các phương pháp sàng]] và các [[giải tích phức|các kỹ thuật sâu rộng trong giải tích phức]], đặc biệt quan tâm tới các [[dạng tự đẳng cấu]] và [[giải tích điều hoà]].

Trong 1997, Iwaniec và [[John Friedlander]] cùng nhau chứng minh được rằng có vô số [[số nguyên tố]] dưới dạng {{math|''a''{{sup|2}} + ''b''{{sup|4}}}}.<ref>{{chú thích tạp chí |last1=Friedlander |first1=John |last2=Iwaniec |first2=Henryk |year=1997 |title=Using a parity-sensitive sieve to count prime values of a polynomial |journal=[[Proceedings of the National Academy of Sciences|PNAS]] |volume=94 |issue=4 |pages=1054–1058 |doi=10.1073/pnas.94.4.1054 | mr=432648 |pmid=11038598 |pmc=19742|bibcode=1997PNAS...94.1054F |doi-access=free }}.</ref><ref>{{chú thích tạp chí|last1 = Friedlander|first1 = John|last2=Iwaniec |first2=Henryk |title = The polynomial ''X''<sup>2</sup> + ''Y''<sup>4</sup> captures its primes|journal = Annals of Mathematics|volume = 148|year = 1998|pages = 945–1040|url = http://www.emis.de/journals/Annals/148_3/fried1.pdf|doi = 10.2307/121034|jstor = 121034|issue = 3 | mr=1670065|arxiv = math/9811185|bibcode = 1998math.....11185F|s2cid = 1187277}}</ref> Kết quả này từng được coi là [[bài toán chẵn lẻ (lý thuyết sàng)|bất khả thi]] bởi lý thuyết sàng được dùng bởi Iwaniec và Friedlander khi kết hợp các kỹ thuật khác thường không thể phân biệt giữa số nguyên tố và [[số nửa nguyên tố|tích của hai số nguyên tố]]
.Trong 2001, Iwaniec được tặng [[giải Ostrowski]] thứ bảy.<ref name=ostrowski>[https://www.ams.org/notices/200207/comm-ostrowski.pdf "Iwaniec, Sarnak, and Taylor Receive Ostrowski Prize"]</ref>  Chú thích trong giải thưởng có ghi một phần như sau, "Công trình của Iwaniec có đặc điểm là có mức thông hiểu rất sâu và rộng về độ khó của một bài toán cùng với kỹ thuật khó có thể vượt qua.  Ông đã tạo các cống hiến sâu rộng cho [[lý thuyết số giải tích]], chủ yếu trong các [[dạng môđun]] trên {{math|''[[Nhóm tuyến tính tổng quát|GL]]''(2)}} và [[lý thuyết sàng|các phương pháp sàng]]."<ref name=ostrowski/>

==Giải thưởng==
Ông trở thành hội viện của Viện hàn lâm khoa học và nghệ thuật Hoa Kỳ vào năm 1995. Ông được tặng [[Giải Cole|Giải thưởng Frank Nelson Cole lần thứ 14 trong lý thuyết số]] vào năm 2002.  Trong 2006, ông trở thành của thành viên của viện hàn lâm khoa học quốc gia. Ông nhận [[giải thưởng Leroy P. Steele]] vào năm 2011. Trong 2012, ông trở thành hội viên của [[hội toán học Hoa Kỳ]].<ref>[https://www.ams.org/profession/fellows-list List of Fellows of the American Mathematical Society], retrieved January 26, 2013.</ref> Trong 2015 ông nhận [[giải Shaw]] cho các cống hiến trong toán học.<ref>{{chú thích web |url=http://www.shawprize.org/en/shaw.php?tmp=3&twoid=98&threeid=245&fourid=444 |title=Shaw Prize 2015 |access-date=June 1, 2015 |archive-date=October 21, 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20191021071843/http://www.shawprize.org/en/shaw.php?tmp=3&twoid=98&threeid=245&fourid=444 |url-status=dead }}</ref> Trong 2017, ông nhận [[giải AMS Doob]] (cùng với John Friedlander) cho cuốn sách ''Opera de Cribro'' về [[lý thuyết sàng]].

==Xuất bản==
* {{chú thích sách | last = Iwaniec | first = Henryk | title = Topics in Classical Automorphic Forms | publisher = American Mathematical Society | location = Providence | year = 1997 | isbn = 978-0-8218-0777-4 | url = https://books.google.com/books?id=BJGDAwAAQBAJ }}<ref name="Rogawski1998">{{chú thích tạp chí|last1=Rogawski|first1=Jonathan D.|title=Book Review: ''Automorphic forms on <math>SL_{2}(\mathbf{R})</math>'' by A. Borel, ''Automorphic forms and representations'' by D. Bump, and ''Topics in classical automorphic forms'' by H. Iwaniec|journal=Bulletin of the American Mathematical Society|volume=35|issue=3|year=1998|pages=253–263|issn=0273-0979|doi=10.1090/S0273-0979-98-00756-3|doi-access=free}}</ref>
*{{chú thích sách | last = Iwaniec | first = Henryk | title = Spectral Methods of Automorphic Forms | edition = 2nd | publisher = American Mathematical Society | location = Providence | year = 2002 | isbn = 978-0-8218-3160-1 | url = https://books.google.com/books?id=GtyFAwAAQBAJ }}
*{{chú thích sách | last = Iwaniec | first = Henryk |author2=Emmanuel Kowalski | title = Analytic Number Theory | publisher = American Mathematical Society | location = Providence | year = 2004 | isbn = 978-0-8218-3633-0 | url=https://www.google.com/books?id=CL8jDwAAQBAJ }}<ref name="Zaharescu2006">{{chú thích tạp chí|last1=Zaharescu|first1=Alexandru|authorlink=Alexandru Zaharescu|title=Book Review: ''Analytic number theory''|journal=Bulletin of the American Mathematical Society|volume=43|issue=2|year=2006|pages=273–278|issn=0273-0979|doi=10.1090/S0273-0979-06-01084-6|doi-access=free}}</ref>
*{{chú thích sách | last = Iwaniec | first = Henryk |author2=J. B. Friedlander | author3-link = Roger Heath-Brown |author3=D. R. Heath-Brown |author4=J. Kaczorowski | title = Analytic Number Theory: Lectures Given at the C.I.M.E. Summer School Held in Cetraro, Italy, July 11–18, 2002 | publisher = Springer | location = Berlin | year = 2006 | isbn = 978-3-540-36363-7 | author2-link = John Friedlander | url=https://www.google.com/books?id=NuDimaRIVVsC }}
* {{chú thích sách | last1 = Friedlander | first1 = John | author1-link = John Friedlander | last2= Iwaniec | first2 = Henryk | title = Opera de Cribro | publisher = American Mathematical Society | location = Providence | year = 2010 | isbn = 978-0-8218-4970-5 | url=https://books.google.com/books?id=GJSKAwAAQBAJ }}<ref name="Thorne2012">{{chú thích tạp chí|last1=Thorne|first1=Frank|title=Book Review: ''An introduction to sieve methods and their applications'' by Alina Carmen Cojocaru and M. Ram Murty and ''Opera de cribro'' by John Friedlander and Henryk Iwaniec|journal=Bulletin of the American Mathematical Society|volume=50|issue=2|year=2012|pages=359–366|issn=0273-0979|doi=10.1090/S0273-0979-2012-01390-3|doi-access=free}}</ref>
* {{chú thích sách | last1 = Iwaniec | first1 = Henryk | title = Lectures on the Riemann zeta function | publisher = American Mathematical Society | location = Providence | year = 2014 | isbn = 978-1-4704-1851-9 | url = https://books.google.com/books?id=vBe8BAAAQBAJ}}<ref name="Conrey2016">{{chú thích tạp chí|last1=Conrey|first1=Brian|authorlink=Brian Conrey|title=Book Review: ''Lectures on the Riemann zeta function''|journal=Bulletin of the American Mathematical Society|volume=53|issue=3|year=2016|pages=507–512|issn=0273-0979|doi=10.1090/bull/1525|doi-access=free}}</ref>

==Xem thêm==
* [[Danh sách người Ba Lan]]

==Tham khảo==
{{tham khảo|30em}}

==Đọc thêm==
*{{chú thích tạp chí |last= Cipra  |first= Barry Arthur |author-link = Barry Arthur Cipra |year=1998 |title=Sieving Prime Numbers From Thin Ore |journal=[[Science (journal)|Science]] |volume=279 |issue=5347 |pages=31 |doi=10.1126/science.279.5347.31 |bibcode=1998Sci...279...31C |s2cid= 118322959 }}.

==Liên kết ngoài==
*{{MathGenealogy|6181}}
*{{IMO results|id=9986}}
{{Người đoạt giải Shaw}}{{Authority control}}

{{DEFAULTSORT:Iwaniec, Henryk}}
[[Thể loại:Người từ Elbląg]]
[[Thể loại:Nhà toán học Anh thế kỷ 20]]
[[Thể loại:Nhà toán học Anh thế kỷ 21]]
[[Thể loại:Nhà lý thuyết số]]
[[Thể loại:Giảng viên đại học Rutgers]]
[[Thể loại:Nhân vật còn sống]]
[[Thể loại:Sinh năm 1947]]
[[Thể loại:Hội viên hội toán học Hoa kỳ]]
[[Thể loại:Người từ đại học Michigan]]
[[Thể loại:Huy chương vàng Olympic Toán học Quốc tế]]