Xem mã nguồn của Jack Steinberger

{{Infobox scientist
| name              = Jack Steinberger
| image             = Jack-Steinberger-2008.JPG
| image_size        = 
| caption           = Steinberger năm 2008
| birth_name        = Hans Jakob Steinberger
| birth_date        = {{ngày sinh|1921|05|25}}
| birth_place       = [[Bad Kissingen]], [[Đức]]
| death_date        = {{ngày mất và tuổi|2020|12|12|1921|05|25|df=y}}
| death_place       = [[Geneva]], [[Thụy Sĩ]]
| nationality       = [[Hoa Kỳ]]<ref>{{chú thích báo|last=Weil|first=Martin|title=Jack Steinberger, Nobel laureate in physics, dies at 99|language=en-US|work=[[The Washington Post]]|url=https://www.washingtonpost.com/local/obituaries/jack-steinberger-nobel-died/2020/12/16/8d3e2f50-3f60-11eb-8bc0-ae155bee4aff_story.html|access-date =ngày 17 tháng 12 năm 2020|issn=0190-8286}}</ref>
| workplaces        = [[Đại học California, Berkeley]]<br/>[[Đại học Columbia]]<br/>[[CERN]]
| academic_advisors = [[Edward Teller]]<br/>[[Enrico Fermi]]
| thesis_title      = On the range of the electrons in meson decay.
| thesis_url        = http://pi.lib.uchicago.edu/1001/cat/bib/4284248
| thesis_year       = 1949
| notable_students  = [[Melvin Schwartz]]<ref>{{chú thích web|title=INSPIRE|url=https://inspirehep.net/authors/989591|access-date =ngày 17 tháng 12 năm 2020|website=inspirehep.net|archive-date=ngày 17 tháng 12 năm 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20201217171413/https://inspirehep.net/authors/989591|url-status=}}</ref><br/>[[Eric L. Schwartz]]<ref>{{chú thích web|title=Eric L Schwartz – AI Profile|url=https://www.aminer.org/profile/e-l-schwartz/53f453e5dabfaee1c0b23919|access-date =ngày 17 tháng 12 năm 2020|website=www.aminer.org|language=en-US|archive-date=ngày 17 tháng 12 năm 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20201217171400/https://www.aminer.org/profile/e-l-schwartz/53f453e5dabfaee1c0b23919|url-status=}}</ref><br/>[[David R. Nygren]]<ref>{{chú thích web|title=David Robert Nygren {{!}} Explore University Of Texas At Arlington|url=https://mentis.uta.edu/explore/profile/david-nygren|access-date =ngày 17 tháng 12 năm 2020|website=University of Texas at Arlington|language=en|archive-date=ngày 17 tháng 12 năm 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20201217171407/https://mentis.uta.edu/explore/profile/david-nygren|url-status=}}</ref><br/>
| known_for         = Khám phá ra [[neutrino muon]]
| spouse            = Cynthia Alff; Joan Beauregard
| ethnicity         = 
| field             = [[Vật lý hạt]]
| prizes            = [[Giải Nobel Vật lý]] {{small|(1988)}}<br/>[[Huân chương Khoa học Quốc gia]] {{small|(1988)}}<br/>[[Huy chương Matteucci]] <small>(1990)</small>
| children          = 4, gồm Joseph, [[Ned Steinberger|Ned]], [[Julia Steinberger|Julia]], và John
}}

'''Jack Steinberger''' (25 tháng 5 năm 1921{{spnd}}12 tháng 12 năm 2020)<ref name=":1" /> là [[nhà vật lý học]] người [[Mỹ]] gốc [[Đức]] nghiên cứu về các hạt [[neutrino]], loại hạt hạ [[nguyên tử]] cơ bản của [[vật chất]]. Ông được trao [[giải Nobel Vật lý]] năm 1988, cùng với [[Leon M. Lederman]] và [[Melvin Schwartz]], cho khám phá của họ về [[neutrino muon]]. Trong toàn bộ sự nghiệp như là một nhà vật lý hạt, ông từng làm việc tại các trường [[đại học California, Berkeley]], [[đại học Columbia]] (1950–68), và trung tâm nghiên cứu [[CERN]] (1968–86). Ông cũng được trao [[Huân chương Khoa học Quốc gia]] Hoa Kỳ năm 1988, và [[Huy chương Matteucci]] từ [[viện hàn lâm khoa học Italia]] năm 1990.

==Tuổi trẻ và giáo dục==

Hans Jakob Steinberger sinh tại thành phố [[Bad Kissingen]] ở bang [[Bavaria]], [[Đức]], vào ngày 25 tháng 5 năm 1921.<ref name=":1" /> Với sự phát triển của [[chủ nghĩa phát xít]] ở Đức và phong trào [[chủ nghĩa bài Do Thái|bài Do Thái]], bố mẹ ông, Ludwig Lazarus (một giáo viên tôn giáo và chỉ huy ca đoàn) và Berta May Steinberger,<ref name=bio>{{chú thích web|url=https://www.nobelprize.org/prizes/physics/1988/steinberger/biographical/|title=Jack Steinberger – Biographical|website=www.nobelprize.org|access-date =ngày 16 tháng 12 năm 2020|url-status=|archive-date=ngày 1 tháng 9 năm 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200901214447/https://www.nobelprize.org/prizes/physics/1988/steinberger/biographical/}}</ref><ref>{{chú thích sách|last1=McMurray|first1=Emily J.|url=https://books.google.com/books?id=QfI5AQAAIAAJ&q=JACK+STEINBERGER+BERTA+LUDWIG|title=Notable Twentieth-century Scientists: S-Z|last2=Kosek|first2=Jane Kelly|last3=Valade|first3=Roger M.|date=1995|publisher=Gale Research|isbn=978-0-8103-9185-7|language=en|access-date =ngày 16 tháng 12 năm 2020|archive-date=ngày 17 tháng 12 năm 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20201217171359/https://books.google.ca/books?id=QfI5AQAAIAAJ&q=JACK+STEINBERGER+BERTA+LUDWIG&dq=JACK+STEINBERGER+BERTA+LUDWIG&hl=en&sa=X&ved=2ahUKEwjLjo_w89LtAhUPElkFHf4NAPAQ6AEwAnoECAcQAQ|url-status=}}</ref> phải chuẩn bị để gửi các con ra nước ngoài.<ref name=":1">{{chú thích báo|last=Martin|first=Douglas|date=ngày 16 tháng 12 năm 2020|title=Jack Steinberger, Nobel Winner in Physics, Dies at 99|language=en-US|work=The New York Times|url=https://www.nytimes.com/2020/12/16/science/jack-steinberger-dead.html|access-date =ngày 17 tháng 12 năm 2020|issn=0362-4331|archive-date=ngày 17 tháng 12 năm 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20201217171433/https://www.nytimes.com/2020/12/16/science/jack-steinberger-dead.html|url-status=}}</ref>

Steinberger đến [[Hoa Kỳ]] lúc 13 tuổi, trên chuyến tàu vượt [[Đại Tây Dương]] cùng với em trai Herbert. Các hội từ thiện của người Do Thái ở Mỹ đã bố trí Barnett Farroll chăm sóc ông như là một đứa con nuôi. Steinberger học ở trường trung học thị trấn New Trier tại [[Winnetka, Illinois]].<ref>{{chú thích sách|last1=Chattopadhyay|first1=Swapan|url=https://books.google.com/books?id=J-Y7DwAAQBAJ&q=Steinberger+emigrated+to+the+United+States+at+the+age+of+13,+making+the+trans-Atlantic+trip+with+his+brother+Herbert.&pg=PA20|title=Fermilab At 50|last2=Lykken|first2=Joseph D.|date=ngày 13 tháng 10 năm 2017|publisher=World Scientific|isbn=978-981-322-747-7|language=en}}</ref> Ông đoàn tụ với bố mẹ và em trai mình vào năm 1938.<ref name=bio/>

Steinberger học hóa kỹ thuật tại Viện công nghệ Armour (ngày nay là [[Học viện công nghệ Illinois]]) nhưng không hoàn thành khi chương trình học bổng của ông hết hạn và ảnh hưởng bởi thu nhập của gia đình.<ref name=":1" /> Ông nhận bằng cử nhân [[hóa học]] tại [[đại học Chicago]] năm 1942.<ref name=":1" /> Sau tốt nghiệp, ông gia nhập bộ tư lệnh thông tin Mỹ trong một nhóm ở trường [[MIT]].<ref>{{chú thích web|title=Nobel Prize Winning Physicist Jack Steinberger|url=https://freepressonline.com/Content/Features/Features/Article/Nobel-Prize-Winning-Physicist-Jack-Steinberger/52/78/28551|access-date =ngày 17 tháng 12 năm 2020|website=freepressonline.com|language=en-us|archive-date=ngày 17 tháng 12 năm 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20201217171423/https://freepressonline.com/Content/Features/Features/Article/Nobel-Prize-Winning-Physicist-Jack-Steinberger/52/78/28551|url-status=}}</ref> Với sự giúp đỡ của [[G.I. Bill]], ông trở lại tiếp tục học cao học tại đại học Chicago năm 1946, dưới sự hướng dẫn của [[Edward Teller]] và [[Enrico Fermi]].<ref name=":1" /><ref name="bio" /> Luận án tiến sĩ của ông nghiên cứu về phổ năng lượng của các electron phát ra trong quá trình [[phân rã hạt|phân rã]] của hạt [[muon]]; kết luận từ luận án của ông chỉ ra rằng sự phân rã này phát ra ba hạt, hàm ý sự có mặt của hai hạt trung hòa sau phân rã (về sau được biết đến là các neutrino [[neutrino electron|electron]] (<math>\nu_e</math>) và neutrino [[neutrino muon|muon]] (<math>\nu_\mu</math>)) hơn là chỉ có một hạt.<ref>{{Chú thích tạp chí|last=Steinberger|first=J.|date=ngày 1 tháng 10 năm 2013|title=Two cosmic ray experiments in the 40ʼs, one of them my Phd thesis|url=http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0920563213005422|journal=Nuclear Physics B – Proceedings Supplements|series=Proceedings of the IV International Conference on Particle and Fundamental Physics in Space|language=en|volume=243–244|pages=25–30|doi=10.1016/j.nuclphysbps.2013.09.018|bibcode=2013NuPhS.243...25S|issn=0920-5632|access-date =ngày 17 tháng 12 năm 2020|archive-date=ngày 17 tháng 12 năm 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20201217171436/https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0920563213005422|url-status=}}</ref>

==Sự nghiệp==

=== Nghiên cứu ban đầu ===
Sau khi nhận bằng tiến sĩ, Steinberger đến [[viện Nghiên cứu Cao cấp Princeton]] ở [[Princeton, New Jersey|Princeton]] trong vòng một năm. Năm 1949 ông công bố kết quả tính thời gian sống của hạt [[pion]] trung tính<ref>
{{chú thích tạp chí
 |author  = J. Steinberger
 |year    = 1949
 |title   = On the use of subtraction fields and the lifetimes of some types of meson decay
 |url     = http://www.slac.stanford.edu/spires/find/hep/www?j=PHRVA,76,1180
 |archive-url = https://archive.today/20121210095636/http://www.slac.stanford.edu/spires/find/hep/www?j=PHRVA,76,1180
 |url-status = 
 |archive-date = ngày 10 tháng 12 năm 2012
|journal = [[Physical Review]]
 |volume  = 76
 |page    = 1180
 |doi     = 10.1103/PhysRev.76.1180
 |bibcode = 1949PhRv...76.1180S
 |issue   = 8
}}</ref> có kể đến tác động của các dị thường trong [[lý thuyết trường lượng tử]].<ref>{{Chú thích tạp chí|title=QCD, from its inception to its stubbornly unsolved problems|url=|access-date =ngày 16 tháng 12 năm 2020|journal=International Journal of Modern Physics A|year=2019|doi=10.1142/S0217751X19300151|arxiv=1910.13891|first1=A.|last=De Rújula|volume=34|issue=32|pages=1930015–432|bibcode=2019IJMPA..3430015D|s2cid=}}</ref>

Rời viện Princeton, năm 1949, Steinberger đến phòng thí nghiệm Bức xạ thuộc [[đại học California tại Berkeley]], nơi ông thực hiện một thí nghiệm nhằm chứng minh sản phẩm của sự phân rã các pion trung tính thành các cặp [[photon]]. Thí nghiệm này dựa trên máy synchrotron 330 MeV và các bộ đếm nhấp nháy mới được phát minh.<ref>
{{chú thích tạp chí |author1=J. Steinberger |author2=W. K. H. Panofsky |author3=J. Steller |year=1950 |title=Evidence for the production of neutral mesons by photons |url=http://www.slac.stanford.edu/spires/find/hep/www?j=PHRVA,78,802 |archive-url=https://archive.today/20121215010312/http://www.slac.stanford.edu/spires/find/hep/www?j=PHRVA,78,802 |url-status= |archive-date=ngày 15 tháng 12 năm 2012 |journal=[[Physical Review]] |volume=78 |page=802 |doi=10.1103/PhysRev.78.802 |bibcode=1950PhRv...78..802S |issue=6 }}</ref> Mặc dù đạt được thành tựu này cùng các kết quả khác, ông vẫn bị yêu cầu rời khỏi phòng thí nghiệm Bức xạ tại Berkeley vào năm 1950, do ông đã từ chối ký vào cam kết không tham gia đảng cộng sản.<ref name="bio" /><ref name=":0" />

Steinberger gia nhập trường [[đại học Columbia]] năm 1950. Thiết bị phát chùm hạt [[meson]] mới được triển khai tại phòng thí nghiệm Nevis đã đem đến cho các nhà nghiên cứu tại đây công cụ để thực hiện một số thí nghiệm quan trọng. Các phép đo tiết diện tán xạ của sản phẩm va chạm các hạt pion lên nhiều hạt nhân khác nhau chứng tỏ pion có tính lẻ.<ref>
{{chú thích tạp chí |author1=C. Chedester |author2=P. Isaacs |author3=A. Sachs |author4=J. Steinberger |year=1951 |title=Total cross-sections of &pi;-mesons on protons and several other nuclei |url=http://www.slac.stanford.edu/spires/find/hep/www?j=PHRVA,82,95 |archive-url=https://archive.today/20121212071520/http://www.slac.stanford.edu/spires/find/hep/www?j=PHRVA,82,95 |url-status= |archive-date=ngày 12 tháng 12 năm 2012 |journal=[[Physical Review]] |volume=82 |page=958 |doi=10.1103/PhysRev.82.958 |bibcode=1951PhRv...82..958C |issue=6 }}</ref> Phép đo trực tiếp sản phẩm của pion va chạm lên bia [[hydro lỏng]], khi ấy không phải là công cụ phổ biến, đã cung cấp dữ liệu cần thiết để chứng tỏ pion có spin zero. Bia này cũng được sử dụng để quan sát sự phân rã tương đối hiếm của các hạt pion trung tính thành một photon, một [[electron]], và một [[positron]]. Một thí nghiệm liên quan đã đo được sự chênh lệch khối lượng giữa các pion mang điện và pion trung tính dựa trên tương quan góc lệch giữa các pion trung tính được sinh ra từ sự va chạm của pion mang điện âm với [[proton]] trong hydro lỏng.<ref>
{{chú thích tạp chí
 |author1=W. Chinkowsky |author2=J. Steinberger |year=1954
 |title=The mass difference of neutral and negative &pi; mesons
 |url=https://archive.org/details/sim_physical-review_1954-02-01_93_3/page/n222 |journal=[[Physical Review]]
 |volume=93 |page=586
 |doi=10.1103/PhysRev.93.586
|bibcode = 1954PhRv...93..586C
 |issue=3 }}</ref> Các thí nghiệm quan trọng khác của ông nghiên cứu tương quan góc giữa các cặp electron–positron sinh ra từ phân rã pion trung tính, và thiết lập thí nghiệm nghiên cứu sự phân rã hiếm của pion mang điện thành một electron và một neutrino mà đòi hỏi sử dụng [[buồng bọt]] hydro lỏng.<ref>
{{chú thích tạp chí
 |author1=G. Impeduglia |author2=R. Plano |author3=A. Prodell |author4=N. Samios |author5=M. Schwartz |author6=J. Steinberger |year=1958
 |title=&beta; decay of the pion
 |url=https://archive.org/details/sim_physical-review-letters_1958-10-01_1_7/page/n21 |journal=[[Physical Review Letters]]
 |volume=1 |page=249
 |doi=10.1103/PhysRevLett.1.249
|bibcode = 1958PhRvL...1..249I
 |issue=7 }}</ref>

===Khảo cứu các hạt lạ===

Trong giai đoạn 1954–1955, Steinberger tham gia vào phát triển buồng bọt (bubble chamber) khi xây dựng một thiết bị đường kính 15&nbsp;cm để sử dụng với [[máy gia tốc]] [[Cosmotron]] tại [[phòng thí nghiệm Quốc gia Brookhaven]]. Thí nghiệm sử dụng một chùm pion để tạo ra các cặp [[hadron]] chứa [[quark lạ]] nhằm giải đáp các bí ẩn liên quan đến các tính chất sinh và phân rã của các hạt này.<ref>
{{chú thích tạp chí
 |title=Properties of heavy unstable particles produced by 1.3 BeV &pi;<sup>−</sup> mesons
 |url=https://archive.org/details/sim_physical-review_1956-09-15_103_6/page/n235
 |author1=R. Budde |author2=M. Chretien |author3=J. Leitner |author4=N.P. Samios |author5=M. Schwartz |author6=J. Steinberger |journal=[[Physical Review]]
 |volume=103 |year=1956 |page=1827
 |doi=10.1103/PhysRev.103.1827
 |bibcode = 1956PhRv..103.1827B
 |issue=6 }}</ref> Năm 1956, ông sử dụng một buồng bọt 30&nbsp;cm với ba camera quan sát và đã phát hiện ra [[hạt Sigma|hạt hyperon Sigma]] cũng như đo được khối lượng của nó.<ref>
{{chú thích tạp chí
 |author1=R. Plano |author2=N. Samios |author3=M. Schwartz |author4=J. Steinberger |year=1957
 |title=Demonstration of the existence of the &Sigma;<sup>0</sup> hyperon and a measurement of its mass
 |journal=Il Nuovo Cimento
 |volume=5 |issue=1 |page=216
 |doi=10.1007/BF02812828
|bibcode=1957NCim....5..216P|s2cid=}}</ref> Đây là một quan sát quan trọng cho việc xác nhận sự tồn tại của đối xứng hương SU(3) cần thiết cho việc tiên đoán sự tồn tại của quark lạ.<ref>{{Chú thích tạp chí|last=Georgi|first=Howard|date=ngày 8 tháng 1 năm 2008|title=Flavor SU(3) Symmetries in Particle Physics|url=https://physicstoday.scitation.org/doi/abs/10.1063/1.881148|journal=Physics Today|language=en|volume=41|issue=4|pages=29–37|doi=10.1063/1.881148|issn=0031-9228|access-date =ngày 17 tháng 12 năm 2020|archive-date=ngày 17 tháng 12 năm 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20201217171453/https://physicstoday.scitation.org/doi/abs/10.1063/1.881148|url-status=}}</ref>

Một đặc trưng quan trọng của [[tương tác yếu]] là sự vi phạm [[tính chẵn lẻ (vật lý học0|đối xứng chẵn lẻ]]. Tính chất này được thiết lập thông qua phép đo các đặc điểm spin và chẵn lẻ của nhiều hạt [[hyperon]]. Steinberger và các cộng sự đã đóng góp cho một số phép đo quan trọng này bằng cách sử dụng buồng bọt hydro lỏng đường kính lớn (75&nbsp;cm) và các chùm hadron khác nhau tại Brookhaven.<ref>
F. Eisler, R. Plano, A. Prodell, N. Samios, M. Schwartz, J. Steinberger, P. Bassi, V. Borelli, G. Puppi, G. Tanaka, P. Woloschek, V. Zoboli, M. Conversi, P. Franzini, I. Mannelli, R. Santangelo, V. Silvestrini, D. A. Glaser, C. Graves, and M. L. Perl [http://journals.aps.org/pr/abstract/10.1103/PhysRev.108.1353 Demonstration of Parity Nonconservation in Hyperon Decay].Phys. Rev. 108, 1353 – Published ngày 1 tháng 12 năm 1957</ref> Ví dụ nhự phép đo sự phân bố khối lượng bất biến của cặp electron–positron sinh ra từ sự phân rã của [[hạt Sigma|hạt hyperon Sigma-zero]] thành [[hạt Lambda|hạt hyperon Lambda-zero]].<ref>
{{Chú thích tạp chí
 |author=C. Alff-Steinberger|year=1963
 |journal=Siena 1963 Conference Report
 |title= Σ<sup>o</sup> - Λ<sup>o</sup> relative parity
 |page=205
 |display-authors=etal}}</ref>

===Neutrino và dòng trung hòa yếu===

Trong thập niên 1960, sự tập trung nghiên cứu tương tác yếu được dịch chuyển từ các hạt lạ sang neutrino. Leon Lederman, Steinberger và [[Melvin Schwartz|Schwartz]] xây dựng các buồng chớp lớn ở phòng thí nghiệm Nevis và sử dụng chúng năm 1961 để thu thập các neutrino sản sinh ra cùng với muon trong quá trình phân rã của các hạt pion và kaon mang điện. Họ sử dụng thiết bị Alternating Gradient Synchrotron (AGS) ở Brookhaven, và đã thu được một số sự kiện thuyết phục trong đó muon được sinh ra không cùng với electron.<ref name="slac.stanford.edu">
{{chú thích tạp chí |author1=G. Danby |author2=J.-M. Gaillard |author3=K. Goulianos |author4=L. M. Lederman |author5=N. B. Mistry |author6=M. Schwartz |author7=J. Steinberger |year=1962 |title=Observation of high-energy neutrino reactions and the existence of two kinds of neutrinos |url=http://www.slac.stanford.edu/spires/find/hep/www?j=PRLTA,9,36 |archive-url=https://archive.today/20121205054940/http://www.slac.stanford.edu/spires/find/hep/www?j=PRLTA,9,36 |url-status= |archive-date=ngày 5 tháng 12 năm 2012 |journal=[[Physical Review Letters]] |volume=9 |issue=1 |page=36 |doi=10.1103/PhysRevLett.9.36 |bibcode=1962PhRvL...9...36D }}</ref> Kết quả này, nhờ đó mà họ được trao giải Nobel năm 1988, chứng tỏ sự tồn tại của một loại hạt đi cùng với hạt muon, khác với loại hạt neutrino sinh ra trong [[phân rã beta]].<ref>{{chú thích web|title=The Nobel Prize in Physics 1988|url=https://www.nobelprize.org/prizes/physics/1988/press-release/|access-date =ngày 17 tháng 12 năm 2020|website=NobelPrize.org|language=en-US|archive-date=ngày 17 tháng 12 năm 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20201217171409/https://www.nobelprize.org/prizes/physics/1988/press-release/|url-status=}}</ref>

===Nghiên cứu vi phạm CP===

Manh mối của [[Vi phạm CP|vi phạm đối xứng CP]] (gồm [[đối xứng liên hợp điện tích]] (charge conjugation) C và [[tính chẵn lẻ (vật lý học)|tính chẵn lẻ]] hay đối xứng gương P) được phát hiện từ việc quan sát hệ hạt kaon trung hòa vào năm 1964. Steinberger nhận ra rằng tham số lý thuyết epsilon (''ε'') đặc trưng cho mức độ vi phạm CP có thể được đo trong các thí nghiệm giao thoa (Xem vi phạm CP). Cùng hợp tác với [[Carlo Rubbia]], ông đã thực hiện một thí nghiệm trong lần đến [[CERN]] vào năm 1965 nhằm chứng minh mạnh mẽ hiệu ứng giao thoa như kỳ vọng, và cũng đo được chính xác sự chênh lệch khối lượng giữa các hạt kaon trung hòa có thời gian sống ngắn và thời gian sống dài.<ref>
{{chú thích tạp chí
 |author=C. Alff-Steinberger|year=1966
 |title=K<sub>S</sub> and K<sub>L</sub> interference in the &pi;<sup>+</sup>&pi;<sup>−</sup> decay mode, CP invariance and the K<sub>S</sub>−K<sub>L</sub> mass difference
 |journal=[[Physics Letters]]
 |volume=20 |page=207
 |doi=10.1016/0031-9163(66)90937-1
|bibcode = 1966PhL....20..207A
 |issue=2 |display-authors=etal}}</ref><ref>{{chú thích tạp chí
 |author=C. Alff-Steinberger|year=1966
 |title=Further results from the interference of K<sub>S</sub> and K<sub>L</sub> in the &pi;<sup>+</sup>&pi;<sup>−</sup> decay modes
 |journal=[[Physics Letters]]
 |volume=21 |page=595
 |doi=10.1016/0031-9163(66)91312-6
|bibcode = 1966PhL....21..595A
 |issue=5 |display-authors=etal}}</ref>

Trở lại Hoa Kỳ, Steinberger thực hiện một thí nghiệm ở Brookhaven nhằm quan sát vi phạm CP trong quá trình phân rã bán lepton của các hạt kaon trung hòa. Đối xứng [[điện tích]] có liên hệ trực tiếp đến tham số mà đã được đo một cách chính xác.<ref>
{{chú thích tạp chí
 |author1=S. Bennett |author2=D. Nygren |author3=H. Saal |author4=J. Steinberger |author5=J. Sutherland |year=1967
 |title=Measurement of the charge asymmetry in the decay {{SubatomicParticle|K-long0}} &rarr; {{SubatomicParticle|pion+-}}+{{SubatomicParticle|Electron-+}}+&nu;
 |journal=[[Physical Review Letters]]
 |volume=19 |pages=993
 |doi=10.1103/PhysRevLett.19.993
|bibcode = 1967PhRvL..19..993B
 |issue=17 }}</ref> Thí nghiệm của ông cũng cho phép suy luận ra pha của epsilon, và xác nhận rằng [[đối xứng CPT]] là một đối xứng cơ bản trong [[tự nhiên]].<ref>{{chú thích web|last=Siegel|first=Ethan|title=This Is The One Symmetry That The Universe Must Never Violate|url=https://www.forbes.com/sites/startswithabang/2020/03/25/the-one-symmetry-that-the-universe-forbids-us-from-violating/|access-date =ngày 17 tháng 12 năm 2020|website=Forbes|language=en|archive-date=ngày 17 tháng 12 năm 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20201217171404/https://www.forbes.com/sites/startswithabang/2020/03/25/the-one-symmetry-that-the-universe-forbids-us-from-violating/|url-status=}}</ref>

===CERN===

Năm 1968, Steinberger rời đại học Columbia và được mời làm giám đốc một nhóm nghiên cứu ở [[CERN]].<ref>{{chú thích web|title=Happy birthday, Jack Steinberger|url=https://home.cern/news/news/accelerators/happy-birthday-jack-steinberger|access-date =ngày 17 tháng 12 năm 2020|website=CERN|language=en}}</ref> Tại đây ông thực hiện một thí nghiệm áp dụng thiết bị buồng đa sợi tỷ lệ (multi-wire proportional chambers, MWPC) mà mới được phát minh bởi [[Georges Charpak]].<ref>{{chú thích web|title=Charpak's 1968 paper on multiwire proportional counters {{!}} CERN|url=https://home.cern/resources/publication/accelerators/charpaks-1968-paper-multiwire-proportional-counters|access-date =ngày 17 tháng 12 năm 2020|website=home.cern|archive-date=ngày 17 tháng 12 năm 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20201217171457/https://home.cern/resources/publication/accelerators/charpaks-1968-paper-multiwire-proportional-counters|url-status=}}</ref> Thiết bị MWPC, được hỗ trợ bởi các bộ khuếch đại vi điện tử, cho phép ghi lại các sự kiện hạt va chạm trên phạm vi diện tích rộng hơn. Nhờ đó thu được một số kết quả về các hạt kaon trung hòa và được công bố trong thập niên 1970, bao gồm quan sát sự phân rã hiếm của kaon trung hòa thành cặp muon, thời gian phân rã của bán lepton phụ thuộc vào sự bất đối xứng, và đo lường chính xác chênh lệch khối lượng giữa các loại hạt kaon trung hòa. Một kỷ nguyên mới trong kỹ thuật thực nghiệm vật lý hạt đã được mở ra.<ref>{{chú thích web|last=Sauli|first=Fabio|date=ngày 12 tháng 5 năm 2004|title=From Bubble Chambers to Electronic Systems: 25 Years of Evolution in Particle Detectors at CERN (1979–2004)|url=https://cds.cern.ch/record/789779/files/phep-2004-040.pdf|url-status=|archive-url=https://web.archive.org/web/20201217171409/https://cds.cern.ch/record/789779/files/phep-2004-040.pdf|archive-date=ngày 17 tháng 12 năm 2020|access-date =ngày 16 tháng 12 năm 2020|website=European Organization for Nuclear Research}}</ref>

Những kỹ thuật mới này đóng góp vai tròn quan trọng trong việc chứng minh trực tiếp sự vi phạm đối xứng CP. [[Thí nghiệm NA31]] tại CERN được xây dựng đầu thập niên 1980 sử dụng máy gia tốc đồng bộ proton 400 GeV. Được trang bị một nhóm các thiết bị MWPC và máy đo trạng thái nhiệt hadron (hadron calorimeter), đây là một máy đo trạng thái nhiệt điện từ chứa [[argon]] lỏng với độ phân giải năng lượng và kích thước chính xác cao. NA31 đã chỉ ra trực tiếp sự vi phạm đối xứng CP là có thật.<ref>
{{chú thích tạp chí
 |author=H. Burkhardt|year=1988
 |title=First evidence for direct CP violation
 |url=https://archive.org/details/sim_physics-letters-b_1988-05-12_206_1/page/n176|journal=Physics Letters B
 |volume=206 |issue=1
 |page=169
 |doi=10.1016/0370-2693(88)91282-8
|bibcode = 1988PhLB..206..169B |display-authors=etal|doi-access=}}</ref>

Steinberger tham gia vào [[thí nghiệm ALEPH]] tại [[máy va chạm lớn electron–positron]] (LEP) với vai trò là người công bố thông tin chính thức của dự án.<ref>{{chú thích web|title=CERN Accelerators – Jack Steinberger|url=https://home.cern/news/news/accelerators/happy-birthday-jack-steinberger|url-status=|archive-url=https://web.archive.org/web/20201217171414/https://home.cern/news/news/accelerators/happy-birthday-jack-steinberger|archive-date=ngày 17 tháng 12 năm 2020|access-date =ngày 17 tháng 12 năm 2020|website=CERN}}</ref> Một trong những thành tự ban đầu của thí nghiệm ALEPH đó là đo lường chính xác số lượng các họ hạt [[lepton]] và [[quark]] của [[Mô hình chuẩn]] thông qua việc đo sự phân rã của [[boson Z]].<ref>{{chú thích tạp chí
  |author=D. Decamp
  |year=1989
  |title=A Precise Determination of the Number of Families With Light Neutrinos and of the Z Boson Partial Widths
  |journal=Physics Letters B
  |volume=235
  |issue=3–4
  |page=399
  |doi=10.1016/0370-2693(90)91984-J
  |display-authors=etal
  |url=http://cds.cern.ch/record/203580
  |access-date =ngày 12 tháng 7 năm 2019
|archive-date=ngày 17 tháng 12 năm 2020
|archive-url=https://web.archive.org/web/20201217171433/http://cds.cern.ch/record/203580
  |url-status=
  }}</ref>

Ông nghỉ hưu tại CERN vào năm 1986, và trở thành giáo sư tại đại học [[Scuola Normale Superiore di Pisa]] ở Ý.<ref name="bio" /> Ông vẫn tham gia các hoạt động nghiên cứu tại phòng thí nghiệm của CERN trong các lần đến thăm vào thập niên 1990.<ref name=":1" /><ref>{{chú thích web|title=Jack Steinberger (1921-2020)|url=https://home.cern/news/obituary/cern/jack-steinberger-1921-2020|access-date = ngày 18 tháng 12 năm 2020 |website=CERN|language=en}}</ref>

===Giải Nobel Vật lý===

Steinberger được trao [[Giải Nobel vật lý]] năm 1988, "cho phương pháp chùm neutrino và chứng tỏ cấu trúc bộ đôi của lepton thông qua sự khám phá ra neutrino muon".<ref>{{chú thích tạp chí|last1=Anthony|first1=Katarina|title=In conversation with Nobel laureate Jack Steinberger|journal=CERN Bulletin|date=ngày 11 tháng 7 năm 2011|issue=28–29|url=https://cds.cern.ch/record/1364617}}</ref> Ông nhận giải cùng với [[Leon M. Lederman]] và [[Melvin Schwartz]]; tại thời gian nghiên cứu về chủ đề này, cả ba người đều là các nhà [[vật lý thực nghiệm]] tại đại học Columbia.<ref>{{chú thích web|title=The Nobel Prize in Physics 1988|url=https://www.nobelprize.org/prizes/physics/1988/summary/|access-date =ngày 17 tháng 12 năm 2020|website=NobelPrize.org|language=en-US|archive-date=ngày 17 tháng 6 năm 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180617142341/https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/physics/laureates/1988/index.html|url-status=}}</ref>

Thí nghiệm sử dụng chùm hạt [[pion]] mang điện sản sinh từ máy gia tốc Alternating Gradient Synchrotron tại phòng thí nghiệm quốc gia Brookhaven. Các pion phân rã thành các [[muon]] được phát hiện phía trước một bức tường thép; hạt [[neutrino]] được đo tại buồng ảnh nhấp nháy đặt phía sau bức tường này. Sự xuất hiện của muon và neutrino trong cùng một sự kiện chứng tỏ tồn tại một loại hạt neutrino thứ hai được tạo ra đi kèm với muon. Các thí nghiệm sau đó đã chứng minh hạt neutrino này khác biệt với loại thứ nhất (đi kèm với electron). Steinberger, Lederman và Schwartz đăng kết quả nghiên cứu của họ trong tạp chí ''[[Physical Review Letters]]'' năm 1962.<ref name="slac.stanford.edu"/>

Ông đã tặng huy chương Nobel của mình cho trường trung học New Trier mà ông từng học ở [[Winnetka, Illinois]] Hoa Kỳ.<ref>{{chú thích web|title=CELEBRITIES WALKED THESE HALLS OF FAME – Chicago Tribune|url=https://www.chicagotribune.com/news/ct-xpm-2000-10-12-0010110290-story.html|access-date =ngày 17 tháng 12 năm 2020|website=Chicagotribune.com|archive-date=ngày 17 tháng 12 năm 2020|archive-url=|url-status=}}</ref>

Ông được trao [[Huân chương Khoa học Quốc gia]] năm 1988 bởi tổng thống [[Ronald Reagan]]<ref name=":1" /> và [[huy chương Matteucci]] năm 1990 từ Viện hàn lâm khoa học Ý.<ref>{{chú thích web|title=Medaglia Matteucci – Accademia XL|url=https://www.accademiaxl.it/medaglia-matteucci/|access-date =ngày 17 tháng 12 năm 2020|language=it-IT|archive-date=ngày 17 tháng 12 năm 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20201217171416/https://www.accademiaxl.it/medaglia-matteucci/|url-status=}}</ref>

==Một số nghiên cứu chọn lọc==
*Steinberger, J. & A. S. Bishop. [https://www.osti.gov/biblio/4402104-detection-artificially-produced-photomesons-counters "The Detection of Artificially Produced Photomesons with Counters"], Radiation Laboratory, University of California-Berkeley, [[United States Department of Energy]] (through predecessor agency the [[United States Atomic Energy Commission|Atomic Energy Commission]]), (ngày 8 tháng 3 năm 1950).
*Steinberger, J., W. K. H. Panofsky & J. Steller. [https://www.osti.gov/biblio/4399921-evidence-production-neutral-mesons-photons "Evidence for the Production of Neutral Mesons by Photons"], Radiation Laboratory, University of California-Berkeley, [[United States Department of Energy]] (through predecessor agency the [[United States Atomic Energy Commission|Atomic Energy Commission]]), (April 1950).
*Panofsky, W. K. H., J. Steinberger & J. Steller. [https://www.osti.gov/biblio/4414341-further-results-production-neutral-mesons-photons "Further Results on the Production of Neutral Mesons by Photons"], Radiation Laboratory, University of California-Berkeley, [[United States Department of Energy]] (through predecessor agency the [[United States Atomic Energy Commission|Atomic Energy Commission]]), (ngày 1 tháng 10 năm 1950).
*Steinberger, J. [https://www.osti.gov/biblio/4002432-experimental-survey-strange-particle-decays "Experimental Survey of Strange Particle Decays"], Columbia University, Nevis Laboratories, [[United States Department of Energy]] (through predecessor agency the [[United States Atomic Energy Commission|Atomic Energy Commission]]), (June 1964).
*{{chú thích sách|last=Steinberger, J.|url=https://www.worldcat.org/oclc/56654442|title=Learning about particles: 50 privileged years|date=2005|publisher=Springer|isbn=3-540-21329-5|location=Berlin|oclc=56654442}}

== Đời sống cá nhân ==
Steinberger kết hôn hai lần, lần đầu với Joan Beauregard và lần thứ hai với cựu sinh viên của ông và là nhà sinh học Cynthia Alff.<ref name="bio" /><ref name=":2" /> Với mỗi người vợ ông có hai người con.<ref name=":2">{{chú thích web|title=Washington Post – Jack Steinberger Obituary|url=https://www.washingtonpost.com/local/obituaries/jack-steinberger-nobel-died/2020/12/16/8d3e2f50-3f60-11eb-8bc0-ae155bee4aff_story.html|url-status=|archive-url=https://web.archive.org/web/20201217171448/https://www.washingtonpost.com/local/obituaries/jack-steinberger-nobel-died/2020/12/16/8d3e2f50-3f60-11eb-8bc0-ae155bee4aff_story.html|archive-date=ngày 17 tháng 12 năm 2020|access-date =ngày 16 tháng 12 năm 2020|website=Washington Post}}</ref> Con trai [[Ned Steinberger]] là sáng lập viên công ty Steinberger sản xuất guitar không đầu (headless guitars) và bass, và con gái [[Julia Steinberger]] là một nhà kinh tế sinh thái học tại [[đại học Lausanne]].<ref>{{chú thích web|title=Physik-Nobelpreisträger Jack Steinberger ist gestorben|url=https://www.infranken.de/lk/bad-kissingen/nur_saalezeitung/physik-nobelpreistraeger-jack-steinberger-ist-gestorben-art-5132117|access-date =ngày 15 tháng 12 năm 2020|website=inFranken.de|language=de|archive-date=ngày 17 tháng 12 năm 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20201217171415/https://www.infranken.de/lk/bad-kissingen/nur_saalezeitung/physik-nobelpreistraeger-jack-steinberger-ist-gestorben-art-5132117|url-status=}}</ref> Là người theo [[chủ nghĩa vô thần]] và [[chủ nghĩa nhân văn]], Steinberger là một thành viên của hội Viện hàn lâm nhân văn quốc tế (International Academy of Humanism).<ref>[http://www.secularhumanism.org/index.php?section=iah&page=index The International Academy of Humanism] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080424101318/http://www.secularhumanism.org/index.php?section=iah&page=index|date=ngày 24 tháng 4 năm 2008}} at the website of the Council for Secular Humanism. Truy cập ngày 18 tháng 10 năm 2007. Some of this information is also at the [http://www.iheu.org/american-humanist-association-building-momentum International Humanist and Ethical Union] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120418195201/http://www.iheu.org/american-humanist-association-building-momentum|date=ngày 18 tháng 4 năm 2012}} website</ref><ref>{{chú thích sách|author=Istva ́n Hargittai, Magdolna Hargittai|title=Candid Science VI: More Conversations with Famous Scientists|publisher=Imperial College Press|year=2006|isbn=9781860948855|page=749|quote=Jack Steinberger: "I'm now a bit anti-Jewish since my last visit to the synagogue, but my atheism does not necessarily reject religion."}}</ref> Trong tự thuật, ông là người thích chơi tennis, leo núi và chèo thuyền.<ref name="bio" />

Ông mất ngày 12 tháng 12 năm 2020 tại nhà riêng ở [[Geneva]], hưởng thọ 99 tuổi.<ref name=":0">{{chú thích báo|last=Martin|first=Douglas|date=ngày 16 tháng 12 năm 2020|title=Jack Steinberger, Nobel Winner in Physics, Dies at 99|language=en-US|work=The New York Times|url=https://www.nytimes.com/2020/12/16/science/jack-steinberger-dead.html|access-date =ngày 16 tháng 12 năm 2020|issn=0362-4331|archive-date=ngày 17 tháng 12 năm 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20201217171458/https://www.nytimes.com/2020/12/16/science/jack-steinberger-dead.html|url-status=}}</ref>

==Xem thêm==
* [[Danh sách người Do Thái đoạt giải Nobel]]

==Tham khảo==
{{tham khảo|30em}}

==Liên kết ngoài==
{{Wikiquote}}
* Diễn văn giải Nobel Vật lý, ngày 8 tháng 12 năm 1988: ''[https://www.nobelprize.org/prizes/physics/1988/steinberger/lecture/ Experiments with High-Energy Neutrino Beams]''
* [http://public-archive.web.cern.ch/public-archive/en/People/Steinberger-en.html Jack Steinberger] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140318101136/http://public-archive.web.cern.ch/public-archive/en/People/Steinberger-en.html |date = ngày 18 tháng 3 năm 2014}} tại [[CERN]]

{{Người đoạt giải Nobel Vật lý}}

{{Authority control}}

{{DEFAULTSORT:Steinberger, Jack}}
[[Thể loại:Sinh năm 1921]]
[[Thể loại:Mất năm 2020]]
[[Thể loại:Người đoạt giải Nobel Vật lý]]
[[Thể loại:Người Hoa Kỳ đoạt giải Nobel]]
[[Thể loại:Nhà vật lý Đức]]
[[Thể loại:Nhà vật lý thực nghiệm]]
[[Thể loại:Nhà vật lý Thụy Sĩ]]
[[Thể loại:Người Đức di cư tới Hoa Kỳ]]
[[Thể loại:Người Mỹ gốc Đức-Do Thái]]
[[Thể loại:Nhà vật lý Do Thái]]
[[Thể loại:Cựu sinh viên Đại học Chicago]]