Xem mã nguồn của Mô men lực

{{Thông tin đại lượng vật lý
| name = Mô men lực
| width =
| background =
| image = Torque animation.gif
| caption = Mối quan hệ giữa [[lực]] '''F''', mô-men (moment) xoắn '''τ''', [[Động lượng|động lượng tuyến tính]] '''p''', và [[mô men động lượng]] '''L''' trong một hệ thống trong đó có vòng xoay hạn chế để chỉ một mặt phẳng (các lực và mô-men (moment) của [[Tương tác hấp dẫn|trọng lực]] và [[ma sát|lực ma sát]] không đã được xét tới).
| unit = N⋅m/rad
| otherunits = [[Pound-foot (torque)|pound-force-feet]], [[Pound (force)|lbf]]⋅inch, ozf⋅in
| symbols = <math>\tau</math>, ''M''
| baseunits = kg⋅m²⋅s<sup>−2</sup>rad<sup>-1</sup>
| dimension = '''M''' '''L'''<sup>2</sup>'''T'''<sup>−2</sup>
}}
{{Cơ học cổ điển}}
'''Moment lực''' là một [[đại lượng vật lý|đại lượng]] trong [[vật lý học|vật lý]], thể hiện tác động gây ra [[sự quay]] quanh một [[điểm]] hoặc một [[trục]] của một vật thể. Nó là khái niệm mở rộng cho [[chuyển động quay]] từ khái niệm [[lực]] trong chuyển động thẳng.

Biểu thức moment lực:

:<math>\vec{M}={\vec{d}\times\vec{F} }</math>

Trong đó:

* M: Moment (mô men) lực (Đơn vị: [[Newton (đơn vị)|N]].m)
* F: lực tác dụng (N)
* d: [[Vectơ|vector]] khoảng cách từ tâm quay đến giá của lực F gọi là cánh tay đòn của lực F

== Khái niệm cánh tay đòn ==
Là một đặc điểm về khoảng cách, là chìa khóa hoạt động của [[đòn bẩy]], [[ròng rọc]], [[bánh răng]] và đa số các bộ máy cơ bản có khả năng tạo ra các mô hình cơ học nâng cao.

Moment lực được đưa ra từ khi [[Archimedes]] khám phá ra nguyên lý hoạt động của [[đòn bẩy]]. Trong một đòn bẩy, Archimedes thấy rằng độ lớn của khả năng tác động lực [[tỉ lệ thuận|tỷ lệ thuận]] với độ lớn của [[lực]] và đồng thời tỷ lệ thuận với khoảng cách từ điểm tác dụng lực tới tâm quay (cánh tay đòn).

Trong [[chuyển động quay]] của [[vật thể rắn]], nếu không có moment lực tác động lên vật, [[mô men động lượng|moment động lượng]] của vật thể sẽ không thay đổi theo [[thời gian]]. Khi có moment lực, '''M''', moment  động lượng, '''''L''''', thay đổi theo phương trình tương tự như [[các định luật của Newton về chuyển động|định luật 2 Newton]]:

<math>\vec{M}={d\vec{L} \over dt}</math>

Nếu [[mô men quán tính|moment quán tính]] của vật thể không thay đổi, phương trình trên trở thành:
:<math>\vec{M}=I{d\vec{\omega} \over dt}</math> 
: đối với một điểm tựa, tổng các mô men (moment) lực của các lực quay theo chiều kim đồng hồ bằng tổng các mô men (moment) lực của các lực quay ngược chiều kim đồng hồ

Với '''ω''' là [[vận tốc góc]] của chuyển động quay của vật, <math>{d\vec{\omega} \over dt}</math> có thể coi là gia tốc góc của vật thể.
Đối với vật thể quay,ta có công thức tính mô men (moment): ''M=I*B''; với '''B''': gia tốc góc; '''I''': moment quán tính.

== Điều kiện cân bằng của vật rắn có trục quay cố định (còn gọi là quy tắc mô men (moment)) ==
Vật rắn có trục quay cố định nằm cân bằng khi tổng mô men (moment) lực làm vật quay theo chiều kim đồng hồ bằng tổng mô men (moment) lực có tác dụng làm vật quay ngược chiều kim đồng hồ.

== Momen của ngẫu lực ==

<math>M = {F_1}{d_1} + {F_2}{d_2} = F({d_1} + {d_2}) = F.d</math>
:Trong đó
:* M: moment của [[ngẫu lực]] (N.m)
:* F: lực tác dụng
:* d: cánh tay đòn của ngẫu lực.

== Xem thêm ==
* [[Mô men quán tính]]
*[[Ngẫu lực]]

{{sơ thảo vật lý}}

==Tham khảo==
{{tham khảo}}
== Liên kết ngoài ==
{{Thể loại Commons|Torque}}
* {{Britannica|600049|Torque (moment of a force)}}
{{sơ khai vật lý}}
{{Kiểm soát tính nhất quán}}

[[Thể loại:Mô men]]
[[Thể loại:Chuyển động quay]]
[[Thể loại:Đại lượng vật lý]]
[[Thể loại:Kĩ thuật động cơ]]
[[Thể loại:Khái niệm vật lý]]
[[Thể loại:Xoay tròn]]
[[Thể loại:Mô men lực]]