Xem mã nguồn của Ngưng tụ Bose-Einstein

[[Tập tin:Bose Einstein condensate.png|nhỏ|350px|Trạng thái ngưng tụ Bose-Einstein của các boson, trong trường hợp này là các [[nguyên tử]] [[rubiđi|rubidi]]. Hình vẽ là phân bố [[tốc độ]] của chuyển động của các nguyên tử, theo vị trí. Màu đỏ chỉ nguyên tử chuyển động nhanh, màu xanh và trắng chỉ nguyên tử chuyển động chậm. Trái: trước khi xuất hiện ngưng tụ Bose-Einstein. Giữa: ngay sau khi ngưng tụ. Phải: trạng thái ngưng tụ xuất hiện rõ hơn. Ở trạng thái ngưng tụ, rất nhiều nguyên tử có cùng vận tốc và vị trí (cùng [[trạng thái lượng tử]]) nằm ở đỉnh màu trắng.]]

'''Ngưng tụ Bose–Einstein (bose-einstein condensate hay BEC)''' là một [[trạng thái vật chất]] của khí [[boson]] loãng bị làm lạnh đến [[nhiệt độ]] rất gần [[độ không tuyệt đối]] (hay rất gần giá trị 0 [[Kelvin|K]] hay —273,15&nbsp;[[Độ Celsius|°C]]<ref>{{chú thích sách|url=http://books.google.com/books?id=w8GhW3J8RHIC|title=Thermodynamics|last1=Arora|first1=C. P.|publisher=Tata McGraw-Hill|year=2001|isbn=0-07-462014-2|page=43}}, [http://books.google.com/books?id=w8GhW3J8RHIC&pg=PA43 Table 2.4 page 43]</ref> hoặc —459.67 [[Độ Fahrenheit|°F]]). Dưới những điều kiện này, một tỷ lệ lớn các boson tồn tại ở [[trạng thái lượng tử]] thấp nhất, tại điểm mà các hiệu ứng [[lượng tử]] trở lên rõ rệt ở [[mức vĩ mô]]. Những hiệu ứng này được gọi là [[hiện tượng lượng tử mức vĩ mô]].

Mặc dù các thí nghiệm về sau cho thấy có những tương tác phức tạp trong hệ, trạng thái vật chất này lần đầu tiên được [[Satyendra Nath Bose]] và [[Albert Einstein]] tiên đoán tồn tại trong năm 1924–25. Bose đầu tiên gửi một bài báo đến Einstein về [[thống kê lượng tử]] của lượng tử ánh sáng (ngày nay gọi là [[photon]]). Einstein đã rất ấn tượng về bài viết này, ông dịch nó từ tiếng Anh sang [[tiếng Đức]] và gửi bài viết của Bose đến tạp chí ''[[Zeitschrift für Physik]]'' và được công bố bởi tạp chí này. (Bản nháp của Einstein, lúc đầu nghĩ là có thể bị mất, đã được tìm thấy trong thư viện của [[Đại học Leiden]] vào năm 2005.<ref>{{chú thích web|url=http://www.lorentz.leidenuniv.nl/history/Einstein_archive/ |title=Leiden University Einstein archive |publisher=Lorentz.leidenuniv.nl |date=ngày 27 tháng 10 năm 1920 |access-date =ngày 23 tháng 3 năm 2011}}</ref>). Einstein sau đó mở rộng ý tưởng của Bose cho hệ hạt vật chất trong hai bài báo sau đó.<ref>{{chú thích sách |first=Ronald W. |last=Clark |title=Einstein: The Life and Times |publisher=Avon Books |year=1971 |pages=408–409 |isbn=0-380-01159-X }}</ref> Những nỗ lực của Bose và Einstein cho kết quả về khái niệm [[khí Bose]] trong khuôn khổ lý thuyết [[thống kê Bose–Einstein]], miêu tả phân bố thống kê của những [[hạt đồng nhất]] với [[spin]] [[số nguyên|nguyên]], mà sau này [[Paul Dirac]] gọi là các [[boson]]. Các hạt boson, bao gồm photon cũng như các nguyên tử [[heli-4]] (<sup>4</sup>He), được phép tồn tại ở cùng trạng thái lượng tử như nhau. Einstein chứng minh rằng khi làm lạnh các nguyên tử boson đến nhiệt độ rất thấp thì hệ này tích tụ lại (hay "ngưng tụ") trong [[trạng thái lượng tử]] thấp nhất có thể, và tạo nên trạng thái mới của vật chất.

Năm 1938 [[Fritz London]] đề xuất trạng thái BEC như là một cơ chế giải thích cho tính [[siêu chảy]] của <sup>4</sup>He cũng như tính [[siêu dẫn]] nhiệt độ thấp ở một số vật liệu.<ref>{{chú thích tạp chí |first=F. |last=London |title=The λ-Phenomenon of Liquid Helium and the Bose–Einstein Degeneracy |journal=[[Nature (tạp chí)|Nature]] |volume=141 |issue=3571 |pages=643–644 |year=1938 |doi=10.1038/141643a0 |bibcode = 1938Natur.141..643L }}</ref><ref>London, F. ''Superfluids'' Vol.I and II, (reprinted New York: Dover 1964)</ref>

Năm 1995 khí ngưng tụ đầu tiên đã được tạo ra bởi nhóm của [[Eric Allin Cornell|Eric Cornell]] và [[Carl Wieman]] ở phòng thí nghiệm [[JILA]] thuộc [[Viện Công nghệ Tiêu chuẩn Quốc gia]] (NIST) tại [[Đại học Colorado ở Boulder]], khi họ làm lạnh khí nguyên tử [[Rubidi]] đến nhiệt độ 170 [[kelvin|nanokelvin]] (nK) <ref>{{chú thích web|title=New State of Matter Seen Near Absolute Zero|url=http://physics.nist.gov/News/Update/950724.html|publisher=NIST|ngày truy cập=2014-02-09|archive-date = ngày 1 tháng 6 năm 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100601175245/http://physics.nist.gov/News/Update/950724.html|url-status=dead}}</ref> (1,7 x 10<sup>−7</sup> K). Cũng trong thời gian này, [[Wolfgang Ketterle]] ở [[Học viện Công nghệ Massachusetts]] tạo ra được ngưng tụ Bose-Einstein đối với nguyên tử [[Natri]] và duy trì được hệ 2000 nguyên tử này trong thời gian lâu cho phép nghiên cứu những tính chất của hệ này. Thành tựu này mà Cornell, Wieman và Ketterle được nhận [[Giải Nobel Vật lý]] năm 2001.<ref>{{chú thích web | last = Levi | first = Barbara Goss | title = Cornell, Ketterle, and Wieman Share Nobel Prize for Bose–Einstein Condensates | work = Search & Discovery | publisher = Physics Today online | year = 2001 | url = http://www.physicstoday.org/pt/vol-54/iss-12/p14.html | access-date = ngày 26 tháng 1 năm 2008 | archiveurl = https://web.archive.org/web/20071024134547/http://www.physicstoday.org/pt/vol-54/iss-12/p14.html | archive-date = ngày 24 tháng 10 năm 2007 | url-status=live }}</ref> Tháng 11 năm 2010 trạng thái BEC của photon đã được quan sát thấy.<ref>{{chú thích tạp chí|doi=10.1038/nature09567|title=Bose–Einstein condensation of photons in an optical microcavity|year=2010|last1=Klaers|first1=Jan|last2=Schmitt|first2=Julian|last3=Vewinger|first3=Frank|last4=Weitz|first4=Martin|journal=Nature|volume=468|issue=7323|pages=545–548|pmid=21107426|bibcode = 2010Natur.468..545K |arxiv = 1007.4088 }}</ref> Năm 2012, các nhà vật lý đã phát triển lý thuyết BEC cho hệ photon.<ref>{{chú thích tạp chí |last=Sob'yanin |first=D. N. |year=2013 |title=Theory of Bose-Einstein condensation of light in a microcavity |journal=[[Bulletin of the Lebedev Physics Institute|Bull. Lebedev Phys. Inst.]] |volume=40 |issue=4 |pages=91–96 |arxiv=1308.4089 |bibcode=2013BLPI...40...91S |doi=10.3103/S1068335613040039}}</ref><ref>{{chú thích tạp chí |last=Sob'yanin |first=Denis Nikolaevich |year=2013 |title=Bose-Einstein condensation of light: General theory |journal=[[Physical Review E|Phys. Rev. E]] |volume=88 |issue=2 |pages=022132 |arxiv=1308.4090 |pmid=24032800 |bibcode=2013PhRvE..88b2132S |doi=10.1103/PhysRevE.88.022132}}</ref>

Sự [[chuyển pha]] dẫn đến ngưng tụ Bose Einstein xuất hiện ở dưới nhiệt độ giới hạn, đối với khí phân bố đều 3 chiều của hệ hạt không tương tác mà không có bậc tự do nội tại trong nó, được cho bởi công thức:

:<math>T_c=\left(\frac{n}{\zeta(3/2)}\right)^{2/3}\frac{2\pi \hbar^2}{ m k_B} \approx 3.3125 \ \frac{\hbar^2 n^{2/3}}{m k_B} </math>

với:

<dl><dd>
{|cellspacing="0" cellpadding="0"
|-
| <math>\,T_c</math>
| &nbsp;là&nbsp;
| nhiệt độ giới hạn,
|-
| <math>\,n</math>
| &nbsp;là&nbsp;
| mật độ hạt,
|-
| <math>\,m</math>
| &nbsp;là&nbsp;
| khối lượng của từng boson,
|-
| <math>\hbar</math>
| &nbsp;là&nbsp;
| [[hằng số Planck]] thu gọn,
|-
| <math>\,k_B</math>
| &nbsp;là&nbsp;
| [[hằng số Boltzmann]] và
|-
| <math>\,\zeta</math>
| &nbsp;là&nbsp;
| [[hàm zeta Riemann]]; <math>\,\zeta(3/2)\approx 2.6124.</math> <ref>{{OEIS|id=A078434}}</ref>
|}
</dd></dl>

== Giới thiệu ==
Các [[hạt]] trong vật lý được chia ra làm hai lớp cơ bản: lớp các [[boson]] và lớp các [[fermion]]. Boson là những hạt với "[[spin]] [[số nguyên|nguyên]]" (0,1,2...), fermion là các hạt với "[[spin]] bán nguyên" (1/2,3/2...). Các hạt boson tuân theo [[thống kê Bose-Einstein]], còn các hạt fermion tuân theo [[thống kê Fermi-Dirac]]. Ngoài ra các hạt fermion còn tuân theo [[nguyên lý loại trừ Pauli]], "hai hạt fermion không thể cùng tồn tại trên một trạng thái lượng tử".

Đối với mô hình [[khí lý tưởng]] (không có tương tác giữa các boson), khi ở [[nhiệt độ]] đạt đến [[nhiệt độ không tuyệt đối|không tuyệt đối]] (0 [[kelvin]]) tất cả các hạt boson có thể cùng tồn tại trên một [[trạng thái lượng tử]] với năng lượng thấp nhất. Đó chính là ngưng tụ Bose-Einstein. Trong trường hợp một hệ khí lý tưởng ba chiều, tồn tại một nhiệt độ chuyển pha, mà hệ khí sẽ ngưng tụ ở nhiệt độ thấp hơn nhiệt độ này.

Đối với hệ khí boson có tương tác (mô hình khí thực), người ta đã chứng minh một cách lý thuyết là tồn tại nhiệt độ chuyển pha, mà khí bose có thể ngưng tụ ngay cả trong các hệ hai chiều (Bologiubov-Pitaevskii). Những tiến bộ trong kĩ thuật làm [[ký thuật lạnh|lạnh]] và giam nguyên tử ([[làm lạnh bằng laser]], làm lạnh bằng [[bay hơi]], [[bẫy nguyên tử bằng laser]], [[từ trường]], [[điện trường]]) đã cho phép thực nghiệm quan sát được hiện tượng ngưng tụ Bose-Einstein trong các hệ khí [[lithi]], [[kali]] và [[natri]].

Sau khi quan sát hiện tượng ngưng tụ Bose, các nhà [[vật lý thực nghiệm]] đã tiếp tục đạt được những thành công trong việc làm lạnh khí [[fermion]]. Quá trình làm lạnh này khó hơn đối với boson do các fermion phải tuân theo [[nguyên lý loại trừ Pauli|nguyên lý Pauli]]. Người ta cũng đã quan sát hiện tượng ngưng tụ này ở fermion, nhưng với số phần trăm nguyên tử ngưng tụ thấp hơn. Hiện tượng này được gọi là "[[khí fermi suy biến]]". Các lý thuyết giải thích hiện tượng này bằng mô hình các hạt fermion tương tác với nhau. Hai fermion trong tương tác có thể liên kết được với nhau sẽ tạo ra các [[phân tử]] [[boson]], ở nhiệt độ đủ thấp, các boson nhân tạo này sẽ ngưng tụ.

== Xem thêm ==
* [[Boson]]
* [[Fermion]]
== Tham khảo ==
{{thể loại Commons|Bose–Einstein condensate}}
{{Tham khảo}}
== Đọc thêm ==
{{Refbegin|colwidth=60em}}
*{{chú thích tạp chí |last=Bose |first=S. N. |year=1924 |title=Plancks Gesetz und Lichtquantenhypothese |journal=Zeitschrift für Physik |volume=26 |page=178|doi=10.1007/BF01327326 |bibcode = 1924ZPhy...26..178B }}
*{{chú thích tạp chí |last=Einstein |first=A.|year=1925 |title=Quantentheorie des einatomigen idealen Gases |journal=Sitzungsberichte der Preussischen Akademie der Wissenschaften |volume=1 |page=3}},
*{{chú thích tạp chí |last=Landau |first=L. D. |year=1941 |title=The theory of Superfluity of Helium 111 |journal=J. Phys. USSR |volume=5 |pages=71–90}}
*{{chú thích tạp chí | author=[[Lev Landau|L. Landau]] | title=Theory of the Superfluidity of Helium II | url=https://archive.org/details/sim_physical-review_1941-08-15_60_4/page/n72 | journal=Physical Review | year=1941 | volume=60 | pages=356–358 | doi=10.1103/PhysRev.60.356 | issue=4 |bibcode = 1941PhRv...60..356L }}
*{{chú thích tạp chí | author=M.H. Anderson, J.R. Ensher, M.R. Matthews, C.E. Wieman, and E.A. Cornell | title=Observation of Bose–Einstein Condensation in a Dilute Atomic Vapor | journal=[[Science (tập san)|Science]] | year=1995 | volume=269 | pages=198–201 | jstor=2888436 | doi=10.1126/science.269.5221.198 | pmid=17789847 | issue=5221 |bibcode = 1995Sci...269..198A }}
*{{chú thích tạp chí | author= C. Barcelo, S. Liberati and M. Visser | title=Analogue gravity from Bose–Einstein condensates | journal=Classical and Quantum Gravity | year=2001 | volume=18 | pages=1137–1156 | doi=10.1088/0264-9381/18/6/312 | issue= 6|arxiv = gr-qc/0011026 |bibcode = 2001CQGra..18.1137B }}
*{{chú thích tạp chí | author= P.G. Kevrekidis, R. Carretero-Gonzlaez, D.J. Frantzeskakis and I.G. Kevrekidis | title=Vortices in Bose–Einstein Condensates: Some Recent Developments | journal=[[Modern Physics Letters B]] | year=2006 | volume=5|url=http://nlds.sdsu.edu/ | issue=33}}
*{{chú thích tạp chí | author=K.B. Davis, M.-O. Mewes, M.R. Andrews, N.J. van Druten, D.S. Durfee, D.M. Kurn, and W. Ketterle | title=Bose–Einstein condensation in a gas of sodium atoms | journal=[[Physical Review Letters]] | year=1995 | volume=75 | pages=3969–3973| doi=10.1103/PhysRevLett.75.3969 | pmid=10059782 | issue=22 | bibcode=1995PhRvL..75.3969D}}.
*{{chú thích tạp chí | author=D. S. Jin, J. R. Ensher, M. R. Matthews, C. E. Wieman, and E. A. Cornell | title=Collective Excitations of a Bose–Einstein Condensate in a Dilute Gas | journal=Physical Review Letters | year=1996 | volume=77 | pages=420–423 | doi=10.1103/PhysRevLett.77.420 | pmid=10062808 | issue=3 | bibcode=1996PhRvL..77..420J}}
*{{chú thích tạp chí | author=M. R. Andrews, C. G. Townsend, H.-J. Miesner, D. S. Durfee, D. M. Kurn, and W. Ketterle | title= Observation of interference between two Bose condensates | doi = 10.1126/science.275.5300.637| journal=Science | year=1997 | volume=275 | pages=637–641 | pmid=9005843 | issue=5300 }}.
*{{chú thích tạp chí | author=Eric A. Cornell and Carl E. Wieman | title=The Bose–Einstein Condensate | url=https://archive.org/details/sim_scientific-american_1998-03_278_3/page/40 | journal=[[Scientific American]] | year=1998 | volume=278 |pages=40–45 | issue=3 | doi=10.1038/scientificamerican0398-40}}
*{{chú thích tạp chí | author=M. R. Matthews, B. P. Anderson, P. C. Haljan, D. S. Hall, C. E. Wieman, and E. A. Cornell | title=Vortices in a Bose–Einstein Condensate | journal=Physical Review Letters | year=1999 | volume=83 | pages=2498–2501 | doi=10.1103/PhysRevLett.83.2498 | issue=13 | bibcode=1999PhRvL..83.2498M|arxiv = cond-mat/9908209 }}
*{{chú thích tạp chí | author=E.A. Donley, N.R. Claussen, S.L. Cornish, J.L. Roberts, E.A. Cornell, and C.E. Wieman | title=Dynamics of collapsing and exploding Bose–Einstein condensates | journal=[[Nature (tập san)|Nature]] | year=2001 | volume=412 | pages=295–299 | doi=10.1038/35085500 | pmid=11460153 | issue=6844|arxiv = cond-mat/0105019 |bibcode = 2001Natur.412..295D }}
*{{chú thích tạp chí | author=A. G. Truscott, K. E. Strecker, W. I. McAlexander, G. B. Partridge, and R. G. Hulet | title=Observation of Fermi Pressure in a Gas of Trapped Atoms | doi = 10.1126/science.1059318| journal=Science | year=2001 | volume=291 | pages=2570–2572 | pmid=11283362 | issue=5513 |bibcode = 2001Sci...291.2570T }}
*{{chú thích tạp chí | author=M. Greiner, O. Mandel, T. Esslinger, T. W. Hänsch, I. Bloch | title=Quantum phase transition from a superfluid to a Mott insulator in a gas of ultracold atoms | doi = 10.1038/415039a| journal=Nature | year=2002 | volume=415 | pages=39–44 | pmid=11780110 | issue=6867|bibcode = 2002Natur.415...39G }}.
*{{chú thích tạp chí | author=S. Jochim, M. Bartenstein, A. Altmeyer, G. Hendl, S. Riedl, C. Chin, J. Hecker Denschlag, and R. Grimm | title=Bose–Einstein Condensation of Molecules | doi = 10.1126/science.1093280| journal=Science | year=2003 | volume=302 | pages=2101–2103 | pmid=14615548 | issue=5653 |bibcode = 2003Sci...302.2101J }}
*{{chú thích tạp chí | author=Markus Greiner, Cindy A. Regal and Deborah S. Jin | title=Emergence of a molecular Bose−Einstein condensate from a Fermi gas | journal=Nature | year=2003 | volume=426 | pages=537–540 | doi=10.1038/nature02199 | pmid=14647340 | issue=6966 |bibcode = 2003Natur.426..537G }}
*{{chú thích tạp chí | author=M. W. Zwierlein, C. A. Stan, C. H. Schunck, S. M. F. Raupach, S. Gupta, Z. Hadzibabic, and W. Ketterle | title=Observation of Bose–Einstein Condensation of Molecules | doi = 10.1103/PhysRevLett.91.250401| journal=Physical Review Letters | year=2003 | volume=91 | page=250401 | url= | bibcode=2003PhRvL..91y0401Z | pmid=14754098|arxiv = cond-mat/0311617 | issue=25 }}
*{{chú thích tạp chí | author=C. A. Regal, M. Greiner, and D. S. Jin | title=Observation of Resonance Condensation of Fermionic Atom Pairs | journal=Physical Review Letters | year=2004 | volume=92 | page=040403 | doi=10.1103/PhysRevLett.92.040403 | pmid=14995356 | issue=4 | bibcode=2004PhRvL..92d0403R|arxiv = cond-mat/0401554 }}
*C. J. Pethick and H. Smith, ''Bose–Einstein Condensation in Dilute Gases'', Cambridge University Press, Cambridge, 2001.
*Lev P. Pitaevskii and S. Stringari, ''Bose–Einstein Condensation'', Clarendon Press, Oxford, 2003.
*Mackie M, Suominen KA, Javanainen J., "Mean-field theory of Feshbach-resonant interactions in 85Rb condensates." Phys Rev Lett. 2002 Oct 28;89(18):180403.
{{Refend}}

== Liên kết ngoài ==
*[http://www.iqoqi.at/bec2009 Bose–Einstein Condensation 2009 Conference] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100113160458/http://iqoqi.at/bec2009/ |date = ngày 13 tháng 1 năm 2010}} Bose–Einstein Condensation 2009 – Frontiers in Quantum Gases
*[http://www.colorado.edu/physics/2000/bec/index.html BEC Homepage] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20051220142130/http://www.colorado.edu/physics/2000/bec/index.html |date=2005-12-20 }} General introduction to Bose–Einstein condensation
*[http://nobelprize.org/physics/laureates/2001/index.html Nobel Prize in Physics 2001] – for the achievement of Bose–Einstein condensation in dilute gases of alkali atoms, and for early fundamental studies of the properties of the condensates
*[http://www.physicstoday.org/pt/vol-54/iss-12/p14.html Physics Today: Cornell, Ketterle, and Wieman Share Nobel Prize for Bose–Einstein Condensates] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20071024134547/http://www.physicstoday.org/pt/vol-54/iss-12/p14.html |date=2007-10-24 }}
*[http://jilawww.colorado.edu/bec/ Bose–Einstein Condensates at JILA] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140417210146/http://jilawww.colorado.edu/bec/ |date=2014-04-17 }}
*[http://atomcool.rice.edu/ Atomcool at Rice University]
*[http://cua.mit.edu/ketterle_group/home.htm Alkali Quantum Gases at MIT] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20051226061445/http://cua.mit.edu/ketterle_group/home.htm |date = ngày 26 tháng 12 năm 2005}}
*[http://www.physics.uq.edu.au/atomoptics/ Atom Optics at UQ]
*[http://www.lorentz.leidenuniv.nl/history/Einstein_archive/ Einstein's manuscript on the Bose–Einstein condensate discovered at Leiden University]
*[http://xstructure.inr.ac.ru/x-bin/theme3.py?level=2&index1=145786 Bose–Einstein condensate on arxiv.org]
*[http://www.vigyanprasar.gov.in/dream/jan2002/article1.htm Bosons – The Birds That Flock and Sing Together] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160304021244/http://www.vigyanprasar.gov.in/dream/jan2002/article1.htm |date=2016-03-04 }}
*[http://jilawww.colorado.edu/bec/BEC_for_everyone/ Easy BEC machine] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140224053139/http://jilawww.colorado.edu/bec/BEC_for_everyone/ |date=2014-02-24 }} – information on constructing a Bose–Einstein condensate machine.
*[http://www.cosmosmagazine.com/features/online/2176/verging-absolute-zero Verging on absolute zero – Cosmos Online] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20081122144155/http://www.cosmosmagazine.com/features/online/2176/verging-absolute-zero |date=2008-11-22 }}
*[http://mitworld.mit.edu/video/77/ Lecture by W Ketterle at MIT in 2001] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20091007002135/http://mitworld.mit.edu/video/77 |date = ngày 7 tháng 10 năm 2009}}
*[http://bec.nist.gov/ Bose–Einstein Condensation at NIST] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20010705225853/http://bec.nist.gov/ |date = ngày 5 tháng 7 năm 2001}} – [[NIST]] resource on BEC

{{Trạng thái vật chất}}
{{Einstein}}

[[Thể loại:Trạng thái vật chất]]
[[Thể loại:Vật lý vật chất ngưng tụ]]
[[Thể loại:Boson]]
[[Thể loại:Satyendra Nath Bose]]
[[Thể loại:Albert Einstein]]
[[Thể loại:Phát minh của Hoa Kỳ]]