Phân rã beta
Bản mẫu:Multiple image Trong vật lý hạt nhân, phân rã beta (phân rã β) là một kiểu phân rã phóng xạ, trong đó hạt nhân nguyên tử phát ra hạt beta (electron hoặc positron).[1]
Trong trường hợp sinh ra electron thì được gọi là phân rã beta âm hay beta trừ (Bản mẫu:SubatomicParticle), trường hợp còn lại thì gọi là beta cộng (Bản mẫu:SubatomicParticle). Nếu phát ra hạt electron, một antineutrino electron cũng được sinh ra, trong khi nếu phát ra positron thì đi kèm là neutrino electron.
Phân rã β-
Khi phân rã Bản mẫu:SubatomicParticle, tương tác yếu chuyển một neutron (Bản mẫu:SubatomicParticle) thành một proton (Bản mẫu:SubatomicParticle) trong khi phát ra một electron (Bản mẫu:SubatomicParticle) và một antineutrino electron (Bản mẫu:SubatomicParticle):
Ở mức cơ bản (như miêu tả trong biểu đồ Feynman bên dưới), là do sự biến đổi một quark xuống thành quark lên bằng cách phát ra một [[Boson W|Bản mẫu:SubatomicParticle boson]]; Bản mẫu:SubatomicParticle thường phân rã thành một electron và một antineutrino electron.
-
Bản mẫu:SubatomicParticle boson]] trung gian.
-
Bản mẫu:SubatomicParticle boson]] trung gian.
Phân rã Bản mẫu:SubatomicParticle nhìn chung thường gặp ở những hạt nhân giàu neutron.
Phân rã Bản mẫu:SubatomicParticle
Khi phân rã Bản mẫu:SubatomicParticle, năng lượng được sử dụng để biến đổi 1 proton thành 1 neutron, đồng thời phát ra 1 positron (Bản mẫu:SubatomicParticle) và 1 electron neutrino (Bản mẫu:SubatomicParticle):
energy + Bản mẫu:SubatomicParticle → Bản mẫu:SubatomicParticle + Bản mẫu:SubatomicParticle + Bản mẫu:SubatomicParticle
Vì vậy, khác với phân rã Bản mẫu:SubatomicParticle, phân rã Bản mẫu:SubatomicParticle không thể xuất hiện một cách độc lập do nó cần có năng lượng, khối lượng của neutron nặng hơn khối lượng của proton. Phân rã Bản mẫu:SubatomicParticle chỉ có thể xảy ra bên trong hạt nhân khi mà trị số năng lượng liên kết của các hạt nhân mẹ nhỏ hơn năng lượng liên kết của hạt nhân con. Điểm khác biệt giữa các mức năng lượng này tạo ra phản ứng biến đổi 1 proton thành 1 neutron, 1 positron và 1 neutrino, và thành động năng của các hạt này.
Phân rã beta kép
Bản mẫu:Chính Phân rã beta kép là loại phân rã phóng xạ trong đó hai proton được đồng thời biến thành hai neutron, hoặc ngược lại, bên trong hạt nhân nguyên tử. Như trong phân rã beta duy nhất, quá trình này cho phép các nguyên tử chuyển về gần hơn với tỷ lệ tối ưu của các proton và neutron. Kết quả của chuyển đổi này là các hạt nhân phát ra hai hạt beta có thể dò được, là electron hoặc positron.[2]
Xem thêm
Tham khảo
Thư mục
- Bản mẫu:Chú thích tạp chí
- Bản mẫu:Chú thích tạp chí
- Jagdish K. Tuli, Nuclear Wallet Cards, 7th edition, April 2005, Brookhaven National Laboratory, US National Nuclear Data Center
Liên kết ngoài
The Live Chart of Nuclides - IAEA with filter on decay type, in Java or HTML- Bản mẫu:TĐBKVN
- ↑ Konya J., Nagy N. M. (2012). Nuclear and Radiochemistry. Elsevier. pp. 74–75. ISBN 978-0-12-391487-3.
- ↑ Bản mẫu:Chú thích tạp chí